Κυριακή 19 Μαΐου 2013

ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΣ-ΘΑΥΜΑΣΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΙ Η ΛΑΥΡΑ ΤΟΥ

undefined
ΣΥΝΤΟΜΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΔΗΜΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ
Ο Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527). Καταγόταν από το χωριό Μουταλάσκη της Καππαδοκίας και ήταν γιός ευσεβών γονέων του Ιωάννη και της Σοφίας.
Από μικρός είχε μοναχικές τάσεις και μπήκε στο μοναστήρι των Φλαβιανών. Ήταν τόσο εγκρατής που ορισμένα συνηθισμένα φαγητά ποτέ δεν τα δοκίμασε. Μάλιστα σε νεαρή ηλικία όταν σε ένα κήπο επεθύμησε να φάει μήλο, το πήρε στο χέρι του και είπε: «Ωραίο στην όραση και καλό για φάγωμα, αλλά αυτό μας θανάτωσε». Έπειτα το πέταξε κάτω και το πάτησε και έβαλε όρο να μη φάει ποτέ μήλο στη ζωή του.
Στα δέκα έξι χρόνια του πήγε στο Μέγα Ευθύμιο, αλλά εκείνος τον είδε μικρό και τον έστειλε στο Κοινόβιο του αγίου Θεοκτίστου. Εκεί μιμήθηκε όλες τις αρετές των μοναχών σε τέτοιο σημείο που ο Μέγας Ευθύμιος να τον αποκαλέσει παιδαριογέροντα.
Όταν μεγάλωσε ο Μ. Ευθύμιος τον πήρε μαζί του και στο καιρό της Μ. Σαρακοστής τον έπαιρνε μαζί του και στη έρημο. Τόσο μεγάλες αρετές απέκτισε από την άσκησή του, ώστε να πραγματοποιεί πολλά θαύματα, όπως να βγάζει με τη προσευχή του νερό σε άνυδρες περιοχές ή όταν μπήκε σε φούρνο να μην καούν ούτε τα ρούχα του.
Προσείλκυσε με τη ζωή του πλήθη μοναχών στην περίφημη από αυτόν κτισθείσα Λαύρα.
Κοιμήθηκε ειρηνικά σε ηλικία 94 χρονών.
Η ΙΕΡΑ ΛΑΥΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΣΤΗΝ ΙΟΥΔΑΙΑ

Το σπουδαίο αυτό ιερό προσκύνημα αποτελεί πνευματική όαση στην καρδιά της ερήμου της Ιουδαίας. Το μοναστήρι, ιδρυμένο από τον Άγιο Σάββα τον Ηγιασμένο, λειτουργεί αδιάκοπα εδώ και 1500 περίπου χρόνια, στηρίζοντας την ανά τον κόσμο Ορθοδοξία και εμπνέοντας για αγώνες ασκητικούς και υπέρ της Πίστεως. Επίσης αποτελεί και την κοιτίδα του εκκλησιαστικού μας τελετουργικού Τυπικού, ενώ εδώ έζησε και ο μεγάλος Πατέρας και υμνογράφος της Εκκλησίας Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
Το ανδρικό μοναστήρι του Αγίου Σάββα είναι άβατο για τις γυναίκες. Στις γυναίκες οι μοναχοί βγάζουν άγια λείψανα να τα προσκυνήσουν στην πύλη της μονής και μοιράζουν αγίασμα και λαδάκι για να σταυρώνονται ιδιαίτερα όσοι έχουν όγκους.
Εδώ φυλάσσεται ως ιερό θησαύρισμα το άφθαρτο σκήνωμα του Οσίου ιδρυτού της. Το σκήνωμα του Αγίου Σάββα το είχαν πάρει οι σταυροφόροι, αλλά επέστρεψε θαυματουργικά στο μοναστήρι το 1965 μετά από εμφάνιση του αγίου στον Πάπα, στον οποίο είπε ότι ήθελε να γυρίσει σπίτι του.
undefined

ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΟΥ,ΠΛΗΡΗΣ ΒΙΟΣ ΤΟΥ

 ΑΠΟ...http://www.impantokratoros.gr/125E49E5.el.aspx


Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΝΕΟΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ένας ακόμη άγιος, ο οποίος έζησε στις ημέρες μας και μάλιστα, θαυματουργός
και που δεν έγινε ευρύτερα γνωστός, είναι ο όσιος Σάββας ο νέος, ο εν Καλύμνω
Δωδεκανήσου.
Ο άγιος Σάββας υπήρξε συνασκητής και διακονητής -επί 2ετίαν περίπου στην
Αίγινα- του μεγάλου αγίου του αιώνα μας Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως, τον
οποίον και εκήδευσε. Ο αοίδιμος ιερομόναχος Σάββας (1862-1948) διετέλεσε εφη-
μέριος της Γυναικείας Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων Καλύμνου, και πνευματικός
πατέρας επί 22 έτη των Καλυμνίων, με πανθομολογούμενη ανεπίληπτη και
θεάρεστη βιοτή. Αναδείχθηκε θαυμαστά μέγας νηστευτής, εργάτης της νοεράς
προσευχής και προστάτης των πτωχών και αδυνάτων. Διέπρεψε δε σε οσιότητα και
αγιότητα βίου.
Ο σιωπηλός, ενάρετος, καθαρός και ταπεινός στην καρδιά ασκητής πατήρ
Σάββας μετέστη προς Κύριον, την 7η Απριλίου 1948, σε ηλικία 86 ετών.Οι
Καλύμνιοι με μεγάλη, ανέκφραστη λύπη κήδευσαν τον πνευματικό τους πατέρα,
αλλ' αγάλλονταν, διότι πίστευαν ότι είναι άγιος και θα ήταν έκτοτε ο προστάτης
τους και μεσίτης τους στον Χριστό.
Και πράγματι, η αγιωσύνη του επιβεβαιώθηκε και επισφραγίσθηκε και με
θεϊκά σημεία, τα οποία εμφανίσθηκαν κατά την ανακομιδή του ιερού λειψάνου
του, την 7-4-1957. Τα οστά του τρισμακαρίου οσίου ευρέθηκαν συναρμολογημένα.
κι τα άμφιά του αδιάλυτα, παραδόξως δε από τον τάφο του εξεχέετο ιδιάζουσα
ευωδία. Το πάντιμο λείψανό του τοποθετήθηκε σε λάρνακα και αποτελεί τον
ανεκτίμητο θείο θησαυρό της Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων, της νήσου Καλύμνου,
αλλά και όλης της Ορθοδοξίας.
Ο όσιος Σάββας, μετά την μετάστασή του στους Ουρανούς, ετέλεσε άπειρα
θαύματα εντός και εκτός της πατρίδας μας. Δικαίως, λοιπόν, τη φωτοφόρο αυτή
λυχνία του Παναγίου Πνεύματος, την καθαροτάτη μυροθήκη της χάριτος, τον
θεοφιλέστατο πατέρα ημών Σάββα τον νέο, τον έλκοντα την καταγωγή από την
Ανατολική Θράκη, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με Συνοδική Πράξη του, το
παρελθόν έτος 1992, ήτοι 44 μόνον έτη μετά την εκδημία του προς Κύριον,
κατέταξε εις το Αγιολόγιο της Εκκλησίας μας. (Σχετική η υπ' αριθ. 2534/8-5-1992
εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος).
Προκειμένου να τιμήσουμε τον νεώτερον αυτόν άγιον της Πίστεώς μας, αλλά
και για να γίνει γνωστός στο ευρύτερο πλήρωμα της Ορθοδοξίας, εζητήσαμε και
ελάβαμε αρμοδίως την έγκριση-ευλογία, για να καταχωρίσουμε στο παρόν,
συνοπτικώς, πληροφοριακά στοιχεία περί του βίου και των θαυμάτων του οσίου,
από το βιβλίο που εξέδωκε η Ιερά Μονή Αγίων Πάντων Καλύμνου, «Ο ΑΓΙΟΣ
ΣΑΒΒΑΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ».
ΚΑΤΑΓΩΓΗ - ΜΟΡΦΩΣΗ - ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
Ο θεόφρων πατήρ ημών Σάββας ο νέος, ο εν Καλύμνω, γεννήθηκε το έτος
1862 στην Ηρακλείτσα (αναφέρεται και η Γάνου Χώρα της περιφερείας Αβδίμ) της
ανατολικής Θράκης, από πτωχούς γονείς, τον Κωνσταντίνο, που ασκούσε το
επάγγελμα του μικροπωλητού και τη Σμαραγδή. Ήταν μοναχοπαίδι και κατά το
βάπτισμα έλαβε το όνομα Βασίλειος.
Από μικράς ηλικίας ήταν πιστός και ευσεβής, αλλά και ένθερμος εραστής της
αγγελικής μοναχικής ζωής.
Αφού τελείωσε τα εγκύκλια μαθήματα και φύλαξε τον εαυτό του καθαρό από
κάθε μολυσμό, δεν συνέχισε τις σπουδές του στο γυμνάσιο, είτε διότι δεν είχε τη
δύναμη ο πατέρας του, είτε διότι ο ίδιος ο Βασίλειος δεν είχε διάθεση περαιτέρω
μορφώσεως. Κατόπιν τούτου, οι γονείς του του άνοιξαν ένα μικρό κατάστημα.
Ο Βασίλειος, άγοντας το 12ο έτος της ηλικίας του, διαπίστωνε καθημερινά, ότι
το επάγγελμα που ασκούσε δεν ήταν στη φύση του. Έπρεπε, λοιπόν, να κόψει το
δεσμό που του δημιουργούσε αυτό με τον υλικό κόσμο και να προχωρήσει στο
πέλαγος της χάριτος του Θεού. Ήθελε να ζήσει για τον Χριστό και μόνο. Η μητέρα
του, μόλις πληροφορήθηκε τους πόθους του τον εβεβαίωσε ότι «αν το κάνεις αυτό
θ' αποθάνω».
ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ ΤΑ ΕΓΚΟΣΜΙΑ
Στην απαλή ηλικία των 12 ετών αντιμετωπίζει τον μέγα τούτο
προβληματισμό. Η έλξη του Θεού είναι ισχυρότατη, όπως και η κλίση του.
Το «φύγε και σώζου» κυριάρχησε και έτσι, μία ημέρα ιστορική, αλλά και
λαμπρή, έβαλε το κλειδί του καταστήματος κάτω από μία πέτρα και κατέβηκε στο
λιμάνι για να πραγματοποιήσει την απόφασή του. Ως ελάφι τώρα, κατευθύνεται
προς το ευώδες περιβόλι της Παναγίας, το Άγιο Όρος. Εκεί, εγκαταβιώνει στη
Σκήτη της Αγίας Άννης, όπου και απολαμβάνει τους πρώτους καρπούς των ιερών
πόθων του. (Κατ' άλλη γνώμη, που στηρίζεται σε διηγήσεις, πρώτα πήγε στα
Ιεροσόλυμα). Στη Σκήτη αυτή δέχθηκε το βάρος της μοναστικής δοκιμασίας επί 12
έτη (κατ' άλλους επί 6 έτη) και ασκήθηκε στο έργο της αγιογραφίας και της
βυζαντινής μουσικής.
ΜΕΤΑΒΑΙΝΕΙ ΣΤΑ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ
Μετά από προσευχή παίρνει την απόφαση να πάει στα Ιεροσόλυμα. Διέρχεται
από την γενέτειρά του, επισκεπτόμενος δε τους γονείς του, αναγνωρίζεται από
κάποιο σημάδι του μετώπου του. Ο πειρασμός θερμαίνεται και πάλι. Πάλι εμπόδια
από τη μητέρα του. Φεύγει ο ακτήμων με τη βοήθεια πλουσίου ανδρογύνου, που
πηγαίνει στους Αγίους Τόπους. Ως χρόνος αφίξεώς του στα Ιεροσόλυμα
αναφέρεται το έτος 1887, σε έγγραφο του Αρχιγραμματέως του ομωνύμου
Πατριαρχείου. Αφού προσκύνησε με δέος και ευλάβεια τους Αγίους Τόπους,
εισέρχεται στην ιστορική Μονή του Χοτζεβά και γίνεται αδελφός αυτής.
ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΟΝΑΧΟΣ ΚΑΙ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ
Μετά τριετή ενάρετο και οσιακό βίο στη Μονή αυτή κείρεται το έτος 1890
Μοναχός. Οπλισμένος με την αγιαστική χάρη και θωρακισμένος με την αήττητη
πανοπλία του αγγελικού σχήματος, το 1894 αποστέλλεται από τον Καθηγούμενο
της Μονής στο Άγιο Όρος για να ασκηθεί στην Ιερά Σκήτη της Αγίας Άννης, υπό
την καθοδήγηση του αειμνήστου Αρχιμανδρίτου Ανθίμου, εις την αγιογραφία, προ-
φανώς να ειδικευθεί στην τέχνη.
Επανέρχεται μετά 3ετίαν στην Ι. Μ. Χοτζεβά και το 1902 προχειρίζεται σε
διάκονο και το επόμενο έτος σε πρεσβύτερο. Διατελεί επί ένα έτος (1906)
εφημέριος της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού, όπου γνωρίζεται με το
Χρυσόστομο Παπαδόπουλο, τον μετέπειτα καθηγητή του Πανεπιστημίου και Αρ-
χιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος ως
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, αποφαινόμενος περί του Αγίου Σάββα, πριν ακόμα
κοιμηθεί και αναγνωρισθεί η αγιότητά του, έλεγε στον Καλύμνιο φίλο του
Γεράσιμο Ζερβό: «Να ξέρεις, Γεράσιμε, ότι ο πατήρ Σάββας είναι άγιος άνθρωπος».
Το 1907 επανέρχεται στην Ιερά Σκήτη της Αγίας Άννης Χοτζεβά και
ασχολείται, παράλληλα προς την έντονη πνευματική ενάσκησή του, με το
ευλογημένο εργόχειρο της αγιογραφίας.
ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Το 1916, ύστερα από 26 χρόνια περίπου παραμονής στους Αγίους Τόπους
επέστρεψε στην Ελλάδα.
Έτσι σφραγίζει μια ωραία ασκητική ζωή, πλήρη πνευματικής καρποφορίας.
Έφυγε από την έρημο του Ιορδάνου, όπου ζούσε «ως υψιπέτης αετός»,
τρεφόμενος ως πτηνό με μια κουταλιά βρεγμένο σιτάρι την ημέρα και νερό από
τον ποταμό, διότι οι Άραβες πολεμούσαν τον ευλογημένο ερημικό βίο.
Ευρισκόμενος στην Ελλάδα αναζητεί νέα γη ασκήσεως. Κατά το έτος της
επιστροφής του, φαίνεται ότι μετέβη στη νήσο Πάτμο. Αφού παραμένει εκεί επί 2
έτη περίπου, πηγαίνει στο Άγιο Όρος, απ' όπου κατέρχεται στην Αθήνα για να αγο-
ράσει υλικά αγιογραφίας. Κατά το διάστημα αυτό και μέχρι μεταβάσεώς του στην
Αίγινα φαίνεται ότι μετέβη στο ξερονήσι Παραμπόλα και στην Ύδρα.
Επισκέπτεται ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ
ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ
Στην Αθήνα συναντά υποτακτικό του Αγίου Νεκταρίου, ο οποίος τον
πληροφορεί ότι τον αναζητεί. Απ' αυτό συνάγεται, ότι οι δύο άγιοι είχαν
προηγούμενη γνωριμία.
Από την Αθήνα λοιπόν, πηγαίνει στην Αίγινα, όπου διακονεί τον άγιο
Νεκτάριο μέχρι την κοίμησή του. Η μετά του αγίου Νεκταρίου συγκαταβίωσή του
συνέβαλε πολύ στην περαιτέρω πνευματική πρόοδο του οσίου. Εγνώρισε την
αυστηρά άσκηση του αγίου Νεκταρίου, τους πολέμους των μικρών ανθρώπων,
αλλά και την αναμφισβήτητη αρετή του, την παροιμιώδη ταπείνωση και απλότητά
του.
Είδε τη θεία κοίμησή του, η οποία εβεβαίωσε την ευαρέσκεια προς αυτόν του
Πανάγαθου Θεού με τα έκδηλα σημεία του αγίου μύρου και της ευωδίας, αλλά
κυρίως της θαυματουργικής χάριτος.
Εις την Αίγινα παραμένει μέχρι το έτος 1926. Αναχωρεί για την Αθήνα, διότι στη
Μονή προσέρχεται πολύς κόσμος και ο θόρυβος τον κουράζει. Στην Αθήνα
συναντά τον Γεράσιμο Ζερβό, ο οποίος τον φιλοξενεί στο σπίτι του και τον πείθει
τελικά να μεταβεί στην Κάλυμνο.
ΜΕΤΑΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΜΝΟ
Το ίδιο έτος (1926) φθάνει στην Κάλυμνο, όπου μετά από κάποια έρευνα-
περιπλάνηση εγκαταβιώνει οριστικά στην Ιερά Μονή Αγίων Πάντων. Σ' αυτή τη
Μονή, της οποίας τυγχάνει κτίτορας, είχε ασκητεύσει και ο ενάρετος και διορατικός
Ιερομόναχος π. Ιερόθεος Κουρούνης. Ο θεσπέσιος αυτός λειτουργός του Υψίστου,
προ της κοιμήσεώς του, παρηγορώντας τις λυπημένες αδελφές είπεν: «ότι μετ'
ολίγον θα έλθη εδώ ανώτερός μου». Και πράγματι επαληθεύθηκαν τα λόγια του.
Ο π. Σάββας, ευθύς μετά την εγκατάστασή του στην Ιερά Μονή των Αγίων
Πάντων, κτίζει με τη βοήθεια του Γεράσιμου Ζερβού τα επάνω κελλιά και αρχίζει
μία έντονη πνευματική ζωή. Αγιογραφεί, τελεί τα θεία Μυστήρια και τις ιερές Ακο-
λουθίες, εξομολογεί, διδάσκει με το στόμα και το παράδειγμά του και βοηθεί
χήρες, ορφανά και φτωχούς. Ζει με ταπείνωση, άσκηση και προσφορά, ώστε το
αγγελικό παράδειγμά του να ενθυμούνται με δάκρυα και συγκίνηση όσοι τον
εγνώρισαν. Πάντοτε δε θα επικαλούνται με πίστη τη χάρη του στις ποικίλες
δοκιμασίες της ζωής τους. Πρόθυμος όταν ζούσε, προθυμότατος μετά την κοίμηση
του.
ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Ήταν επιεικής και εύσπλαχνος στις αμαρτίες των άλλων, δεν ανεχόταν τη
βλασφημία και την κατάκριση. Αυτά τα δύο πολύ τον ετάρασσαν.
Η σκληρά άσκησή του του χάρισε την ευωδία του σώματός του, αλλά και την
ασθένεια. Το πέρασμά του ήταν ευώδες. Αυτή η ευωδία θα εξέλθει και από το
μνήμα του κατά την εκταφή του. Όπως σ' όλους τους ανθρώπους του Θεού, έτσι
και από τον π. Σάββα δεν έλειψε «ο σκόλοψ τη σαρκί». Υπέφερε από προστάτη και
σοβαρά κοιλιακή πάθηση. Για τον προστάτη έκανε εγχείρηση και θεραπεύθηκε.
Όταν του έλεγαν να πάει στην Αθήνα να θεραπευθεί και για το κοιλιακό νόσημα,
απαντούσε: «Αυτό, παιδί μου, θα μας σώση, τίποτε άλλο δεν κάναμε. Αυτό είναι το
καλό που θα μας πάει στον Παράδεισο. Ο Θεός είναι μεγάλος».
Ο π. Σάββας αγαπούσε όλους τους ανθρώπους και κατέβαλλε προσπάθεια για
τη μετάνοιά τους και επιστροφή τους στον Χριστό. Η αγάπη του ήταν ειλικρινής
και πηγαία. Ήταν δε αφιλοχρήματος. Ουδέποτε κρατούσε χρήματα. Από την α-
γιογραφία και τα μυστήρια ό,τι ελάμβανε τα έδινε στους πτωχούς, στις χήρες και
τα ορφανά. Η ζωή του ήταν μία συνεχής κατάσταση αγίας υπακοής. Ενδεικτικό
αυτό είναι και η υπακοή του να δεχθεί κατά την περίοδο σοβαράς ασθενείας, ο α-
κρότατος αυτός ασκητής, στο Άγιο Όρος, κατ' εντολή του γέροντά του το
15Αύγουστο, κρέας ταπεινού.
Ο μακάριος, για κάθε πνευματικό πρόβλημα ελάμβανε άνωθεν την
πληροφορία και έτσι βάδιζε επί του ασφαλούς. Είχε πολλούς πειρασμούς και
χάλασε πολλές παγίδες του διαβόλου. Κάποτε, και συγκεκριμένα μία Καθαρά
Δευτέρα, για να μη τελέσει τις ακολουθίες του, τον έκλεισε επί τρεις ημέρες στο
κελλί του.
Ήταν χαριτωμένος και ευλογημένος από τον Κύριο. Πράος, ανεξίκακος,
άδολος, υπάκουος και πονετικός.
ΤΟ ΟΣΙΑΚΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ
Εδόξασε τον άγγελο στη γη και τον άνθρωπο στους ουρανούς. Ήταν άγγελος
και άνθρωπος και αντιστρόφως. Κατά τον τρόπο αυτό εκπλήρωσε τις ημέρες της
επί γης πορείας του μέχρι της 7ης Απριλίου 1948, ότε παρέδωκε την αγία του
ψυχή στον Κύριο. Περί το τέλος της ζωής του ευρίσκεται σε άκρα περισυλλογή και
ιερά κατάνυξη. Επί τρεις ημέρες δεν εδέχθη ουδένα. Ευρίσκετο πλέον στο στάδιο
της ιεράς μεταστάσεώς του. Έδωκε τις τελευταίες συμβουλές και εζήτησε την εν
Χριστώ αγάπη και υπακοή. Όταν ο επιθανάτιος ρόγχος τον κατέλαβε και επί
μακρόν συνεχίζετο, ξαφνικά λαμβάνει δυνάμεις, ενώνει τα μικρά ευλογημένα χέρια
του και χειροκροτεί επανειλημμένα, ενώ από τα χείλη του εξέρχονται οι τελευταίες
ιερές φράσεις: «Ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος». Ήταν η βεβαίωση της θείας
μεταφυσικής πορείας του. Ήταν το κύκνειο άσμα της θεοφιλούς ζωής του. Την
ώρα εκείνη ολίγες μόνον μοναχές περιέβαλαν μία αγία μορφή, ένα θαυμάσιο
αγωνιστή της πίστεως και της ευσεβείας, έναν οικιστή του Παραδείσου. Ο ουρανός
εγνώρισε τη μετάστασή του και επανηγύριζε. Έτσι, η γη εχάρισε στον ουρανό τον
άγιο αυτό βλαστό της και ο ουρανός αποδέχθηκε την ιερά αυτή προσφορά.
Είθε και εμείς, μιμούμενοι, κατά το δυνατό, τις αρετές του Αγίου Σάββα του
νέου, του θαυματουργού, αλλά και με τις πρεσβείες του να αξιωθούμε της
Ουρανίου Βασιλείας. Αμήν.
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Αφήγηση Γεροντίσσης Φιλοθέης, Καθηγουμένης της Ιεράς Μονής των Αγίων
Πάντων
α. Θαύμα αγιότητος
Όταν εκοιμήθη ο Άγιος Νεκτάριος, τον έθαψαν ο ίδιος ο άγιος Σάββας, διότι
ήτο ιερεύς. Επί τρία μερόνυκτα ξημέρωνε εις τον τάφον του και συνωμιλούσε με
τον άγιον Νεκτάριον. Αι μοναχαί, επειδή ήκουον ψιθύρους επί του τάφου,
αναζήτησαν τον π. Σάββαν εις το κελλίον του, τον οποίον εύρον -κατελθούσαι
όλαι μαζί- εις τον τάφον του αγίου Νεκταρίου.
β. Η πρώτη εικόνα του αγίου Νεκταρίου
Εζήτησεν ο άγιος Σάββας από την Γερόντισσα να μην τον ενοχλήσουν 40
ημέρας, κατά τας οποίας θα ευρίσκετο έγκλειστος εις το κελλί του. Μετά 40
ημέρας, επήγε εις την Γερόντισσα και της δίδει την εικόνα του αγίου Νεκταρίου και
της λέγει: «Πάρε την εικόνα να την βάλης εις το προσκυνητάρι». Είπεν η
Γερόντισσα: «πώς μπορώ να βάλω τον άγιον εις το προσκυνητάρι, αφού δεν
ξεύρομε ακόμη αν είναι άγιος; Και ξέρεις ότι υπάρχουν επιτροπαί και Μητροπολίται
που κάνουν έλεγχο. Μη θέλετε, πάτερ Σάββα, να μας κλείσουν στο Μοναστήρι».
Και είπεν ο π. Σάββας: «Οφείλεις να κάμης υπακοήν. Να πάρης την εικόνα, να την
βάλης εις το προσκυνητάρι και τας βουλάς του Θεού να μην τας περιεργάζεσθε».
γ. Ο προστάτης
Είναι Πάσχα -Χριστός Ανέστη- έλειπα εγώ. Ήμουν εις τας Αθήνας. Έμειναν οι
αδελφές μόνες τους και ήλθε η ημέρα του Πάσχα, της Αναστάσεως. Την ώραν του
φαγητού τις πήρε το παράπονον που ήσαν μόνες και μόλις το εσυλλογίσθησαν
παρουσιάζεται ο άγιος Σάββας και τις λέει: «εγώ είμαι ο προστάτης».
δ. Υμνωδία από την Λάρνακα
Ένα άλλο Πάσχα εκάναμε την Ανάστασιν. Ιερέα δεν είχαμε. Ήρχετο ένας
ιερεύς το Σάββατον το απόγευμα και μας έκανε την Ανάστασιν. Ήλθε ο ιερεύς και
έκαμε την Ανάστασιν και, όταν ετελείωσε, έφυγε. Επήγαμεν να πάρωμεν ευλογία
από τον άγιον Σάββα και ακούομεν από μέσα από τη λάρνακα το «Χριστός
Ανέστη», τόσο γλυκά που νόμιζες ότι εκελαηδούσαν αηδόνια και ένα κτύπο που
νόμιζες ότι έπαιζε όργανο.
ε. Διπλή παρακαταθήκη
Έγιναν τα θεμέλια του μοναστηρίου (σ.σ. του ναού) των αγίων Ταξιαρχών. Ο
άγιος την είχε θεμελιώσει επ' ονόματι των Ταξιαρχών. Ο Δεσπότης ήλθε να βάλη
θεμέλιον και μας είπε ότι θα θεμελιώση τον ναόν επ' ονόματι του ιερού
Χρυσοστόμου. Εγώ αντιστάθηκα, διότι είχε τα θεμέλια ο άγιος Σάββας επ' ονόματι
των αγίων Ταξιαρχών.
Πέσαμε οι αδελφές στις προσευχές, να μας φανέρωση ο άγιος τί να κάνωμε.
Ένα βράδυ παρουσιάσθηκε πάλιν με τους ίδιους ιερείς που είχα ξαναδή. Έφθασε
μέχρι τον τάφον του. Εγώ μόλις τους είδα είπα: «Πάτερ μου Σάββα, ο Θεός που σ'
έφερε, λύσε μας το ζήτημα. Τί πρέπει να γίνη;». «Ε! παιδί μου, όλα καλά και
ευλογημένα. Πείθεσθε, πείθεσθε, πείθεσθε» και σταυρώνει τρεις φορές την
εκκλησία και τον έχασα.
Ήλθεν ο Δεσπότης και του έδωσα άδεια και έκανε τον Χρυσόστομο. Άμα
χαλάσαμε το θεμέλιον βρήκαμε την κανδήλα που είχε ο άγιος αναμμένη.
Θαυμάσαμε, διότι η κανδήλα ήταν αναμμένη 18 ολόκληρα χρόνια! Την κανδήλα
των αγίων Ταξιαρχών την έβαλε ο ίδιος ο άγιος Σάββας προ 18 ετών και τώρα ο
ίδιος πάλιν ο μάστορας που ειργάσθη με τον άγιον Σάββα ευρήκε την κανδήλα
αναμμένη. Τώρα βάλαμε και την άλλην κανδήλα για τον άγιον Χρυσόστομο. Ο
μάστορας αυτός λέγεται Μιχαήλ Τσερκάκης.
στ. Η ανακομιδή
Την ημέρα της εκταφής του, ήτο η 1η Μαΐου 1957, ήλθεν ο Δεσπότης με 9
ιερείς να τον βγάλουν από τον τάφον και τον έβαλαν κάτω. Ήταν ημέρα
χαρμόσυνος, καθαρά, ανέφελη. Άρχισε να βρέχη ο Θεός χωρίς να υπάρχουν
σύννεφα μόνον εις τον περίβολόν του. Διέταξε ο Δεσπότης να φέρουμε ένα σεντό-
νι να σκεπάσουμε τον άγιον. Ήσαν δύο ιερείς από την Πάτμον και λέγουν: «Όχι,
Σεβασμιώτατε, αυτό είναι απόδειξις αγιάσματος, διότι και ημείς εις το Άγιον Όρος
ευρέθημεν και είδαμε λείψανο που ξεθάψαμε. Αυτό είδαμε και εκεί». Είχε πάρα
πολύ κόσμο. Τον έβαλαν εις την εκκλησίαν μέσα. Ήτο Τετάρτη που εξεφάφθη.
ζ. Τα θαύματα
Μετά την ανακομιδή των λειψάνων του οσίου έρχονταν πολλοί να
προσκυνήσουν. Έγιναν πολλά θαύματα. Εθεραπεύθησαν δύο παιδιά αόμματα. Ένα
παληκάρι 26 χρονών από τη μέση και κάτω παράλυτον. Ήλθε παράλυτο και με τα
πόδια έφυγεν.
Αφήγηση π. Κυπριανού Μιχαήλου
Ο πατέρας μου, ο Σταυρής Μιχαήλου, έλεγε στον άγιο Σάββα: «Πάτερ Σάββα,
πολλές γυναίκες λόγω της σκληράς κατοχής, πουλάνε το σώμα τους για ένα
κομμάτι ψωμί και η αμαρτία είναι πολλή μεγάλη. Κάτω στην πόλη έχει μεγάλη α-
μαρτία». Και ο άγιος Σάββας απήντησε: «Το γνωρίζω κ. Σταύρο. Κάθε βράδυ
βγαίνω έξω στας 12 τα μεσάνυκτα και ευλογώ την πόλη. Βλέπω στην πλατεία να
υψώνωνται φλόγες 100 μέτρα ψηλά».
Αφήγηση κ. Κων. Μανωλάκη, διδασκάλου
Κατά το έτος 1934 είχα ανεβή στην Ιερά Μονή των Αγίων Πάντων. Ήτο ημέρα
Παρασκευή, η πρώτη των νηστειών. Πήγα από ενωρίς για να βοηθήσω τον π.
Σάββα και να παρακολουθήσω τους χαιρετισμούς της Παναγίας. Αφού ετελείωσαν
οι χαιρετισμοί, εψάλλαμε την παράκλησιν. Όταν άρχισα να ψάλω το τροπάριον
«Προστασία των Χριστιανών ακαταίσχυντε», είδα τον π. Σάββα να βλέπη την
εικόνα του Χριστού, η οποία ήτο στο τέμπλο και να ομιλή, νοερώς με τον Κύριο,
έχων το δεξί του χέρι στον δεξιόν ώμον του. Αργότερα, μας είπε ότι, παρατηρών
την εικόνα του Κυρίου είδε ότι εσχίσθη, άνοιξε η καρδιά του Χριστού και βγήκε το
Άγιον Πνεύμα και εκάθησε στον δεξιόν ώμον του. Τότε του φιλήσαμε όλοι μας το
χέρι και πήραμε την ευχήν του.
* * *
Κατά το έτος 1935 ευρισκόμενος εις το ιερόν και καθώς εμνημόνευε ο π. Σάββας
εις την προσκομιδήν, παρατήρησα ότι τα πόδια του ήταν μια πιθαμή πάνω από την
γη. Κατάλαβα την αγιότητά του. Όταν αργότερα μείναμε οι δυο μας του το είπα.
Αφήγηση της αδελφής Χριστονύμφης
α. Κρίσιμος ώρα
Μια μέρα ήταν του αγίου Ανδρέου και πήγε η μαμά μου εις τους αγίους
Πάντας. Μόλις σκοτείνιασε είδε εις τον ουρανό να αστράφτη και να φωτίζη, σαν να
ήταν μέρα. Καθώς κοιτούσε εις τον ουρανό έβλεπε σαν κάτι να ξετυλίγεται, σαν
άγγελοι, σαν άστρα, επί πολλήν ώραν, χωρίς να ξέρη τι ήταν. Τρέχει, πηγαίνει εις
την γερόντισσα Θέκλα. Της λέει: «Τί τρέχει;» Και εκείνη δεν ήξερε. Έτρεξαν να
δουν τι κάνει ο π. Σάββας και τον βλέπουν να έχη τα χέρια του ψηλά και να
προσεύχηται γονατιστός. Μόλις τας εντελήφθη, τας είπε: «Γονατίστε, παιδιά μου
και προσευχηθείτε αυτήν την ώρα». Έμειναν μέχρι τας ένδεκα, το βράδυ, διότι
κατέβηκε εις το σπίτι. Το πρωί ανέβηκε πάλι εις το μοναστήρι και τον είδε να
προσεύχηται μέχρις ότου ξέφεξε και τας είπε: «Άνοιξαν τα ουράνια, διότι η ώρα
ήτο κρίσιμος». Αυτό έγινε περί το 1932.
β. Προορατικόν χάρισμα
Πηγαίναμε μικρές τότε. Εγώ, (κόρη του Ραΐση του Νικόλα), του Μαρίνου του
Κονομή, του Τωρινού, της Ξενίας. Τέσσερις είμασταν. Μας χώριζε τα κελλάκια που
θα μέναμε. Πάντως εμένα μου έλεγε: «Συ παιδί μου θα γίνης μοναχή μια μέρα».
(Ήμουν τότε πολύ μικρή). «... Ε! και εγώ 12 ετών επήγα. Στο μοναστήρι έμαθα τα
γράμματα».
γ. Η ψαλμωδία
Μια μέρα -το δεύτερο χρόνο της ανακομιδής, το 1958- εκεί που εκαθάριζα
την εκκλησία ήκουσα μια σιγανή ψαλμωδία. Μου εφάνη περίεργον. Ζήτησα να δω
από πού η ψαλμωδία. Επλησίασα και προς την λάρνακα και ήκουσα τότε να
εξέρχεται από αυτήν το «κατευθυνθήτω η προσευχή μου», όπως το έλεγε, όταν
ζούσε.
δ. Εσείετο η Λάρνακα
Ήλθον κάποτε προσκυνηταί από τη Γαλλίαν. Μου ερωτούσαν δια τα θαύματα
του αγίου. Εγώ τους έλεγα, ό,τι εγνώριζα. Κατά την διάρκεια των συζητήσεών μας,
ήλθε μέσα μια κοπέλλα απρεπώς ενδεδυμένη. Εγώ δεν την επρόσεξα. Μετά από
λίγο ηκούσαμε έναν θόρυβον μέσα εις την λάρνακα, η οποία εσείετο. Έτρεξα
αμέσως και έπιασα την λάρνακα και την κρατούσα να μην πέση. Τότε μερικές
γυναίκες φοβισμένες άρχισαν να λέγουν: «Τί τρέχει, τί τρέχει;» Γυρίζω και βλέπω
την κοπέλλα, η οποία από τον φόβον της έφυγε. Καταλάβαμε, ότι εξ αιτίας της
απρεπούς περιβολής της εσείετο η λάρναξ.
Αφήγηση της Μαρίας Μπιζάνη
α. Αφηγείται τη ζωή του
Εγώ κατάγομαι από ένα χωριό της Πόλης Γάνου, αλλά η περιφέρεια ελέγετο
Αβδίμ. Ήμουν 16 ετών. Μοναχογυιός είμαι και γελούσε λίγο. Μοναχογυιός είμαι. Η
μάνα μου μου πήγε στα γράμματα. Κατόπιν, ε, δεν μπορούσαμε να συνεχίσω το
γυμνάσιο. Άνοιξε ένα μικρό μαγαζάκι και μ' έβαλε μέσα. Εγώ όμως από μικρό
παιδί, δεν ξέρω. Ε, ε, είχα μία αγάπη προς τη μοναχική ζωή. Ε, της έλεγα της
μάνας: «Μάνα δεν θα μείνω για πάντα εδώ στο μαγαζί. Μ' αρέσει η μοναχική ζωή
θ' αποτραβηχτώ». Λέει: «Γυιέ μου, αν το κάνεις αυτό θα πεθάνω». «Ε, καλά,
καλά». Μια μέρα βρήκε μοναξιά. Έκλεισε το μαγαζί, έβαλε από κάτω από το
κατώφλι το κλειδί του μαγαζιού, παίρνει ένα οδοιπορικό σάκκο, κατεβαίνει από την
πόλη και πηγαίνει στην παραλία να μπαρκάρη. Πεντάρα δεν είχε. Μα πεντάρα δεν
είχε. Λέω: «Μα τίποτε δεν είχες; Τι κουράγιο, γέροντα!» «Ε, να, να, ο Κύριος ήταν
η ελπίδα μου. Κατέβηκα κάτω στο λιμάνι. Βρίσκω ένα ανδρόγυνο. Φαινότανε
ευκατάστατοι άνθρωποι και οι δυο. Και τους λέω: «Για που είσθε;». «Για τα Ιε-
ροσόλυμα, παιδί μου». «Αχ, θέλω και εγώ. Γι' αυτό το σκοπό κατέβηκα από το
χωριό μου και δεν έχω να...». «Α, ημείς, ημείς, ημείς θα σε πάρωμε». «Ε, μ'
επήραν, λοιπόν, μαζί τους. Επήγαμε εις τα Ιεροσόλυμα εξ ιδίων εξόδων τους.
Φθάσαμε στα Ιεροσόλυμα και εκεί πια εγώ, αφού προσκύνησα τον Πανάγιο Τάφο
και όλα τα προσκυνήματα πήγα στο Χοζεβά». Ε, εγώ, λέω: «Πώς αυτό γέροντα;».
«Ε, ένας χείμαρρος είναι στη πλευρά εκεί έχει σπηλιές, έχει σπηλιές. Βρήκα μια
σπηλιά και έμεινα μέσα. Εκεί στη σπηλιά με πολλούς». «Είχε πολλούς;» λέω.
«Πολλούς, πολλούς. Πολλά πρόσωπα, πολλούς καλογήρους». «Και τί κάνατε
γέροντα;» «Ζωγράφιζα. Έκανα 14 χρόνια εκεί στου Χοζεβά». «Και πώς, τί
τρώγατε, γέροντα;». «Ε, ε, γέλασε λίγο. Τί να τρώγαμε; Σιτάρι βρεγμένο. Σιτάρι.
Μια κουταλιά μας έδιδε ο ηγούμενος». «Νερό;». «Από το ποτάμι που έτρεχε.
Έκανα 14 χρόνια. Κατόπιν ήρθαν οι Άραβες. Μας λήστεψαν. Ήθελαν να μας
σκοτώσουν. Φύγαμε. Διεσκορπισθήκαμε. Έφυγα. Πήγα στο Άγιον Όρος. Από το
Άγιον Όρος ήλθα μια μέρα στην Αθήνα δια να προμηθευτώ μπογιές για την
ζωγραφικήν μου. Στο δρόμο με βρίσκει ένας γνωστός μου, υποτακτικός του
Νεκταρίου. Μου λέει: «Το ξέρεις ότι ο άγιος Πενταπόλεως είναι στην Αίγινα;» «Ναι
τόμαθα». «Τον ήκουσα που είπε ο π. Σάββας πρέπει ναρθή εδώ». «Ε, να πάω, να
πάω. Σηκώθηκα, λοιπόν, πήγα εκεί. Έμεινα μαζί του χρόνια. Εγώ τον
περιποιήθηκα. Εγώ τον μαγείρευα. Εγώ ερχόμουν σε επαφή με τον άγιον
Πενταπόλεως. Εγνώρισα την αρετήν του, εγνώρισα την μαρτυρικήν ζωήν του».
«Δεν μας λες κάτι;». Μας είπε όλα αυτά όσα γράφει το βιβλίον του. Το βιβλίον του
αγίου Νεκταρίου. Τις συκοφαντίες, κατατρεγμούς. Όλα αυτά μου τα διηγήθηκε. Το
θάνατό του, που μύρισε το δωμάτιό του, του Νοσοκομείου. Που έτρεξε από το
μέτωπό του μύρον και έτρεχαν οι νοσοκόμες να πάρουν. Τα θαύματά του μου
διηγήθηκε. Λοιπόν, «Ε, κατόπιν πέθανε, λέει, ο γέροντας. Ερχόταν κόσμος, όχλος.
Δεν μπορούσα να κάνω. Σηκώθηκα, πήρα τον οδοιπορικό σάκκο, ήρθα στην
Αθήνα... και με τη βοήθεια τού Θεού, εδώ, στην Κάλυμνο».
β. Άσκηση και ακτημοσύνη
Παρακολουθήσαμε τη ζωή του. Του ετοίμαζε εκείνη η γριούλα, ας πούμε, το
όσπριο, φασόλια, ξέρω εγώ, ολίγο ρύζι. Τίποτε δεν έτρωγε. Λίγο ανάμα, το ανάμα
της Λειτουργίας με λίγο δενδρολίβανο μέσα. Μισό πρόσφορο όλην την εβδομάδα.
Στο τέλος του Σαββάτου το μισό του έμεινε ακόμα. Από το μισό του έμεινε το μισό.
Επήγαινα εγώ μου το έδωνε. «Μαρία, φάτο αυτό. Να φας το πρόσφορο». «Σ'
ευχαριστώ, γέροντα». Ήρχισε ο κόσμος να τον βοηθή. Ήταν ζωγράφος. Να τον
βοηθή ο κόσμος. Καταλάβαινε την αγιότητά του. Αυτός δεν ήταν άνθρωπος! Ήταν
επίγειος άγγελος! Η εξομολόγησίς του, οι αρετές του! Παρακολουθήσαμε τις
αρετές του. Λοιπόν, είχε κανόνα στην ζωή του με την δύσιν του ηλίου να μην
απομένη μέσα στο συρτάρι του ένα ιταλικό -τα λέγαμε τότε- το πενηντόλεπτο.
Ήταν κανόνας. Μετά την δύσιν του ηλίου δεν επέτρεπε μέσα στο συρτάρι του.
Καμμιά φορά έλεγα: «Γέροντα, η οσία Θέκλα λέει, μήπως κρατείτε κανένα
φράγκο;» « Όχι, όχι, όχι. Δύση του ηλίου..Τί, τί, τί, χρήματα έχει ο καλόγερος την
νύκτα; Είναι διάβολος. Δεν επιτρέπεται».
γ. Το αλεύρι της μητέρας του
(Πέτρα έβγαζε αλεύρι)
Ήλθε η ιστορία στην πείνα, στον πόλεμο. Λέω: «Γέροντα τί θα γίνουμε, λέω,
πεινάει ο κόσμος. Δεν έρχεται από πουθενά τροφή. Τί θα γίνουμε! Αποκλεισμός!».
Λέει: «Εξ αμαρτιών μας. Μαρία, εξ αμαρτιών μας, παιδί μου. Κάποτε είχε και σε
μας πόλεμο εκεί στα χωριά μας. Μια μέρα πήγε η μάνα μου να κόψη κλαδιά από το
δάσος. Και είχε μια πέτρα μαλακιά, έτσι σαν μάρμαρο. Και κάθησε εκεί να φάει το
ψωμί της λίγο ψωμάκι και βλέπει κι ανέβλυζε, είχε μια τρυπίτσα και ανέβλυζε
αλεύρι». «Αλεύρι;». «Αλεύρι πολύ». Έκανε έτσι το χέρι της και καθώς το
τραβούσε έβγαινε άλλο, έβγαινε άλλο και έκανε τόοοοσο μεγάλο αυτό, τόσο
μεγάλο όγκο. Πήρε, λοιπόν, έβγαλε το τσεμπέρι της, γιατί δεν είχε άλλο και το
γέμισε με αλεύρι και το έφερε χωρίς να κόψη κλαδιά. Το έφερε εκεί στην γειτονιά.
«Ελάτε να δείτε αλεύρι!». «Καλέ πού είναι το αλεύρι;». Πήγαν και οι άλλες
γυναίκες τροχάδην. Φέραν, λέει, ό,τι είχε η κάθε μια, πετσέτα, ένα σακκουλάκι.
Άλλα το πήρε είδηση η τουρκική αστυνομία και πήγε να βάλη φόρο και αμέσως
έπαυσε. Αυτό μου το είπε 2-3 φορές. «Η χαρά της μάνας μου που από την πέτρα
έβγαινε αλεύρι». Κύριε, Ιησού Χριστέ!
δ. Ακρότατη νηστεία - Αγιογραφία - Φιλανθρωπία
Ειργάζετο. Έκανε τις εικόνες. Τότε δεν εγίνοντο Λειτουργίες. Και από την
ζωγραφικήν, από τις Λειτουργίες στα ορφανά πήγαιναν. Στις χήρες, στα ορφανά.
Ε! Εκείνος έτρωγε μισό πρόσφορο! Το μισό έτρωγε. Το άλλο το έδινε σε μας. Λίγο
νάμα από την Κυριακή και έβαζε μέσα λίγο δενδρολίβανο. Αυτό ήταν! Χρόνια,
χρόνια! Δεν ήταν μια μέρα, ένας μήνες, δυο μήνες, ένας χρόνος, δυο χρόνια!
Χρόνια! Όλα τα χρόνια μ' αυτήν την τροφήν. Πώς ζούσε; Πώς σηκωνότανε επάνω;
Ο Θεός! Το Πνεύμα το Άγιον!
ε. Η «τυμβωρύχος» μικρά Νεκταρία και το επιτίμιο
Όταν κοιμήθηκε ο άγιος Νεκτάριος, είχε μια Μοναχή μικρή μέσα στο
Μοναστήρι και είχε το όνομά του. Τον αγαπούσε πολύ τον γέροντα. Ήτο μικρή,
πτωχή, ορφανή. Όταν κοιμήθηκε ο γέροντάς της, τον έθαψαν και από πάνω
έβαλαν ξύλινο μνήμα. Πήγε, τράβηξε λίγο για να δη τον γέροντα από την λαχτάρα
που είχε. Λοιπόν, την έφθασε η ηγουμένη: «Τί κάνεις εδώ Νεκταρία;». Λέει:
«Θέλω να δω τον γέροντά μου, λέει, να δω». «Είναι κακό πράγμα. Τώρα να σε
πάω στο γέροντα, στον πάτερ Σάββα». Ήταν ο πάτερ Σάββας στο κελλί του. Κτυπά
την πόρτα του κελλιού η ηγουμένη και του λέει: «Είδες τί έκαμε η μικρή μας;».
«Τί έκανε;». «Πήγε στο μνήμα για να δη το γέροντα». «Έλα παιδί μου μέσα. Γιατί
τόκανες αυτό;». «Από την λαχτάρα που είχα να δω το γέροντά μου». «Μ' αυτό
ξέρεις πώς λέγεται; Τυμβωρύχος είσαι;». «Μα εγώ δεν ξεύρω από αυτά τα λόγια.
Εγώ θέλω τον γέροντά μου να δω». «Ε, τότε δεν θα κοινωνήσεις. Μέχρι την Μ.
Πέμπτη να μην πλησιάσεις τα Άγια. Είναι αμάρτημα. Παιδί μου, είναι αμάρτημα
αυτό».«Εγώ δεν ξέρω τίποτα. Εγώ θέλω να δω τον γέροντα». «Την Μ. Πέμπτη θα
κοινωνήσεις». Έφυγε η κόρη κλαίουσα. Δεν θα μεταλάμβανε. Περίμενε την Μ.
Πέμπτη. Μόλις έκλεισε η πόρτα να ο γέροντας. Ο άγιος Νεκτάριος μέσα. Του λέει
γελαστός: «Γέροντα, συγχώρεσέ της. Είναι μικρή. Δεν τόξερε, δεν ήξερε από
αμαρτία αυτή. Δεν ήξερε. Προ της Μ. Πέμπτης, κοινώνησέ την. Ήκουσες, γέροντα;
Φανού επιεικής. Δεν το ήξερε. Ήκουσες; Σ' ευχαριστώ». Λέω: «Γέροντα, σου
μίλησε; Μπροστά;». «Ε, παιδί μου, λέει μπροστά μου, όπως ήταν ζωντανός.
Μπροστά μου και μου λέει: «Δώσ' μου τον λόγον σου ότι θα την κοινωνήσεις. Δεν
ήξερε η κόρη, δεν ήξερε».
στ. Το κύκνειο άσμα του
Την ώρα που ξάπλωσε. Επιθανάτιος ρόγχος ήτανε. Λίγη ώρα. Για μια στιγμή
τον βλέπαμε να κτυπά τα χέρια του. Χειροκροτούσε, χειροκροτούσε και έβλεπε
επάνω γελαστός. «Ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος» και
χειροκροτούσε. « Ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος. Θέκλα, ο Κύριος, ο
Κύριος». Κτυπούσε τα χεράκια του. Που την βρήκε την δύναμη και χειροκροτούσε;
Και την άλλη στιγμή αμέσως έκλεισε τα μάτια του.
ζ. «Το άγιον της εποχής»
Ρωτούσαν οι γέροντες έκει: «Από πού είσθε;» «Α Καλύμνιες. Απ' την Κάλυμνο
είμαστε». «Α, τί τυχερές γυναίκες είσθε σεις!!!». Λέει: «Γιατί; Που φύγαμε απ' τα
σπίτια μας, απ' την Πατρίδα μας, από το νησί μας;» «Όχιιι! Τυχερές, γιατί τον άγιο
της εποχής έχετε εσείς εκεί κάτω. Τον άγιο». «Και ποιος είναι;» «Α! ο πάτερ
Σάββας. Εκεί πάνω στους άγιους Πάντας δεν έχετε τον άγιο...» «Α! Ο πάτερ
Σάββας! Καλέ άγιος είναι!!!». «Τον άγιο της εποχής έχετε εσείς. Τι καλότυχες
γυναίκες είσθε!». Το είπαν οι ασκηταί της έρημου των Ιεροσολύμων.
ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Αφηγήσεις θεραπευθέντων ατόμων
Θεραπεία παραλυτικού (έτος 1957)
Ο υπογεγραμμένος Αναστάσιος Γερακιός, εκ Καλύμνου, πανδρεύτηκα το
Φεβρουάριο του 1957. Μετά από 5 ημέρες αρρώστησα και έμεινα τελείως
παράλυτος, 7 μήνες ακίνητος στο κρεββάτι. Ημέρα και νύκτα παρακαλούσα θερμά
τον άγιο Σάββα να με θεραπεύσει, διότι η ζωή μου ήτο μαρτυρική. Και αφού για
αρκετόν καιρό ο άγιος εδοκίμασε την πίστη μου, ήλθε στον ύπνο μου και με βρήκε
και με παρακαλούσε να ανέβω στο μοναστήρι του να τον προσκυνήσω. Μετά
πολλών κόπων με βάλανε σε γαϊδουράκι και ανέβηκα στο μοναστήρι του, με χίλιες
προσπάθειες.
Κατάκοιτος μπρος στη λάρνακα του αγίου, προσευχήθηκα με μεγάλην πίστην
και πολλά δάκρυα να μου δώσει την υγείαν μου. Και ω του θαύματος!
Ο άγιος Σάββας άκουσε την προσευχή μου και με θεράπευσε. Σηκώθηκα
επάνω και ήμουνα τελείως καλά...
Τον ευχαριστώ και δοξάζω τον Κύριο.
Θεραπεία όγκου (έτος 1963)
Εφανερώθη σ' ένα επικίνδυνο μέρος ένα βολαράκι και λίγο-λίγο εμεγάλωνε
και υπέφερα. Λοιπόν, εκεί που πονούσα έκανα πάλι το σταυρό μου και είπα: «Άγιε
μου Σάββα, κάνε μου και εμένα το θαύμα σου, πέρασέ μου τους πόνους μου» και
αμέσως με πήρε ελαφρύς ύπνος και πάλι μου ήλθε ο άνθρωπος ο κοντός και με
έσπρωξε δύο φορές γελαστός και μου είπε: «Εγώ δεν θέλω τίποτε από σένα,
μόνον κάθε χρόνο στην εορτή μου να έρχεσαι να ξαγρυπνάς και να μου ανάβεις
ένα κεράκι». Αυτό μου είπε και έφυγε αμέσως.
Άνοιξα τα μάτια μου και τι να δω. Έσπασε όλο το κακό από πάνω μου και είδα
την υγεία μου.
Δύο θαύματα έκανε ο άγιος Σάββας εις τον άνδρα μου και σε μένα.
Δεδοξασμένο το όνομα του Κυρίου.
Γεωργία Ι. Χούλη
Θεραπεία ημικρανίας (έτος 1968)
Υπέφερα από τρομερά ημικρανία. Η ζωή μου ήτο μαρτυρική. Εξετάσθηκα σε
πολλούς γιατρούς. Όλοι μου λέγανε ότι είχα όγκο κακοήθη και κανείς δεν βοήθησε
εις την ασθένειά μου. Κατέφυγα όμως εις τον άγιο Σάββα.
Προσευχήθηκα μετά θερμών δακρύων εις το ιερό του Λείψανο. Άλειψα το
κεφάλι μου με λάδι της κανδήλας του και ω του θαύματος! Ο άγιος Σάββας μου
έκανε τελείως καλά.
Παναγιώτης Μαλαχίας
Θεραπεία ασθενούς (έτος 1970)
Είμαι η Σεβαστή Ντρη του Κωνσταντίνου, κάτοικος Καλύμνου. Το 1970 είχα
αρρωστήσει με πολύ πυρετό, χωρίς να μπορέσουν οι ιατροί να βρουν τι είχα.
Ζητούσα βοήθεια. Παρακαλούσα τους αγίους. Ο πόνος μου ήτο μεγάλος, διπλούς,
διότι είχα και εξ (6) παιδιά. Η αρρώστια μου κράτησε περίπου 10 μέρες.
Παρακαλούσα τον άγιο Παντελεήμονα, τους αγίους Αναργύρους. Ένα βράδυ
θυμήθηκα τον γέροντα, τον π. Σάββα. «Ε, γέροντα πλιό, έλα και συ πλιό, βοήθησε
με. Τόσην φαμίλια έχω να μην καθήσω στο κρεβάτι». Ε τόπα με την καρδιά μου.
«Ε, έλα πλιό γέροντα. Με ξέρεις πλιό, έλα». Κοιμήθηκα εις τας 11. Μόλις έκλεισα
τα μάτια μου, νάτος γελαστός: «Ε, τελευταίον μου θυμήθηκες εμένα. Για κάνε το
κεφάλι σου κάτω». Με εστάυρωσε:«Ε, σήκω επάνω, σήκω επάνω». Ξύπνησα α-
μέσως. Γύρισα να τον δω. Εγώ ούτε πυρετό ούτε τίποτε. Έγινα καλά σαν να μην
είχα αρρωστήσει.
Θεραπεία δερματικής νόσου
Είχα στα χέρια μου σπυριά και υπέφερα πολύ. Πήγα να προσκυνήσω στον
άγιο Σάββα. Τον παρακάλεσα με μεγάλην πίστιν να με θεραπεύσει. Πράγματι
πηγαίνοντας προς την τραπεζαρίαν δια να πάρω καφέ ένοιωσα να κολλάνε τα
χέρια μου. Τα εσκούπισα αμέσως και όλα εξαφανίσθησαν. Τα χέρια μου έγιναν
καθαρά όπως πρώτα.
Μόλις είδα το θαύμα εχάρισα το δακτυλίδι μου στον άγιο, τον οποίο ποτέ δεν
θα ξεχάσω. Θα τον επικαλούμαι σε κάθε δύσκολη στιγμή της ζωής μου.
Δημ. Μ. Κορφιάς
Θαύμα της αγίας εικόνος, που ιστόρησε ο αγιογράφος μοναχός π. Μιχαήλ
Ο π. Μιχαήλ αγιογράφος Καυσοκαλυβίτης, (εκοιμήθη εις τας 24 Μαΐου 1979),
έλαβε το 1959 εντολήν από την ηγουμένην Φιλοθέην να ιστορήσει τον άγιον
Σάββα. Ο π. Μιχαήλ, επειδή δεν είχε εικόνα του αγίου, ούτε τον εγνώριζε
προσωπικώς, παρακάλεσε τον Κύριον, αλλά και τον άγιον Σάββα εις προσευχήν να
φωτισθή δια να ιστορήσει την εικόνα. Πράγματι, είχε μεγάλην ευχέρειαν κατά την
εργασίαν και επιτυχίαν. Όταν η αγία εικόνα παρεδόθη εις το τελωνείον, ήρχισε να
κρούη μόνη της η καμπάνα του Μοναστηρίου. Το γεγονός αυτό ήτο ανεξήγητον
μέχρι την επομένην, όταν έλαβον είδησιν από το τελωνείον δια την παραλαβήν της
εικόνος. Η καμπάνα έκρουσε μόνη της έως ότου έφεραν την εικόνα εις το
Μοναστήρι.
Αφήγηση του Ποθητού Καλαφάτη
ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ
Ήχος πλ. α'. Το συνάναρχον Λόγον
Της Καλύμνου το κλέος και θείον έφορον και των πάλαι Οσίων τον ισοστάσιον,
ευφημήσωμεν πιστοί Σάββα τον Όσιον. ότι δεδόξασται λαμπρώς, ως θεράπων του Χριστού,
θαυμάτων τη ενεργεία, και διανέμει τοις πάσι, παρά Θεού χάριν και έλεος.
ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ
Ήχος β'. Τοις των αιμάτων σου
Των Καλυμνίων θερμώς προϊστάμενος, ως δοξασθείς τη του Πνεύματος χάριτι, παρέχεις τοις
χρήζουσι πάντοτε, την σην ταχείαν εν πάσι βοήθειαν. διό σε υμνούμεν Σάββα, Όσιε.
ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ
Φύλαττε και σκέπε την σην Μονήν, την πιστώς τιμώσαν, το σον λείψανον το σεπτόν, και
ναυτιλλομένοις και πάσι Καλυμνίοις, ω Σάββα θεοφόρε, βοήθει πάντοτε.
«Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΝΕΟΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ»
ΕΚΔΟΣΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΡΝΑΒΑ

"Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΝΕΟΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ" ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ – ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΡ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ,

 

 

"Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΝΕΟΣ Ο ΕΝ ΚΑΛΥΜΝΩ" ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ – ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΡ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ,
ΕΚΔΟΣΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΚΑΛΥΜΝΟΥ 1975



...Κατά προτροπήν άλλων συνασκητών του πειράται να δοκιμάσει ρεβύθια άνευ της ευλογίας του γέροντος. Τούτο γίνεται χωρίς, φυσικά, να το προσέξη, όλως αυθορμήτως. Και ενώ ετοιμάζεται να δοκιμάση τον ξηρόν τούτον καρπόν, βλέπει, αίφνης, αντικρύ τον δαίμονα να τω λέγει περιχαρής: «Σάββα σε κατάφερα». Αυτό δεν θα το λησμονίσει ποτέ. Τώρα μεν σπεύδει εις τον γέροντά του και εξομολογείται την πράξιν. Εις όλην δε την ζωήν του θα ενθυμείται το γεγονός τούτο και θα λαμβάνει αφορμήν να διδάσκει το βλαβερόν και επιζήμιον της λαθροφαγίας.
… Έζησε με ιεράν συγκίνησιν το πρώτο θαύμα του αγίου Νεκταρίου, όταν, μετά την κοίμησιν είδε να κλίνει ο άγιος την κεφαλήν του προκειμένου να τω φορέση το πετραχείλιόν του και να επανέρχηται εις την φυσικήν της κατάστασιν.
Κατά τας πρώτας ημέρας και ενώ αι αδελφαί της οσιακής μονής της Αγίας Τριάδος διετέλουν υπό το κράτος βαθυτάτης λύπης, ο π. Σάββας συνέχιζε την μετά του αγίου Νεκταρίου επικοινωνίαν του. Πώς; Επί τρείς συνεχείς νύκτας αι αδελφαί ήκουον συνομιλίας επί του τάφου. Όταν ποτέ μετέβησαν εις το κελλίον του π. Σάββα δια να ζητήσουν την εξήγησίν του δεν τον ηύρον εκεί. Πλησιάσασαι τότε προς τον τάφον είδον τον άγιον Σάββαν παρά τον τάφον συνομιλούντα με τον άγιον Νεκτάριον.
- Όταν ήκουε ότι κάποιος ήθελε να εξομολογηθεί δεν εφείδετο κόπου και μόχθου. Έτρεχε πρόθυμος ο μακάριος δια να τον συνδράμει. Ήτο επιεικής και εύσπλαχνος εις τας αμαρτίας των άλλων, δεν ενείχετο όμως την βλασφημίαν και την κατάκρισιν. Αυτά τα δύο πολύ τον ετάρασσον. «Βλασφημείς, έλεγε, βλασφημείς; Να δαγκώσεις την γλώσσαν σου». Η μεγάλη αυτή αμαρτία κατά του αγίου και προσκυνητού ονόματος του Κυρίου προεκάλει ισχυρόν ερεθισμόν, ίδιον των καθαρών πνευμάτων, τα οποία υμνούν το πανύμνητον όνομα του Ιησού ... Ούτε και την κατάκρισιν εδέχετο. «Κατακρίνεις, κατακρίνεις τον αδελφόν σου;» έλεγε και έθετε βαρύ επιτίμιον. Αμφότερα μαρτυρούν την λεπτήν και ευαίσθητον καρδίαν του.
Κατά την Θείαν Λειτουργίαν είχε τελείαν προσήλωσιν εις το τελούμενον μυστήριον και πολλάκις συλλειτούργει μετά των αγίων ή συνωμίλει με τους τρείς Ιεράρχας και άλλους αγίους. Εννοείται δε και χοροί αγγέλων τον περιέβαλλον. Κατά την Θείαν μετάληψιν πάλιν συνέβη πολλάκις να παρατηρηθεί υπό αδελφών ή και συλλειτουργών του να φουσκώνει το Άγιον Ποτήριον χωρίς όμως να πίπτει η Θεία Ευχαριστία. Ήδη προεγεύετο του ουρανίου κάλλους και συνελειτούργει με τους λειτουργούς της θριαμβευούσης εκκλησίας.
Κάποτε ... την Καθαράν Δευτέραν, τον έκλεισεν ο μισόκαλος επί τρείς ημέρας εις το κελλίον του. Ίστατο εις την θύραν έσωθεν και πεισμόνως τω έλεγε: «Δεν σ' αφήνω. Εδώ θα μείνης». Τώρα ήρχιζεν εντονώτερος ο προσωπικός αγών ... και εφυγαδεύετο κατησχυμένος ο εχθρός.
Η σκληρά άσκησίς του τω εχάρισε δύο τινά: την ευωδίαν του σώματος, αλλά και την ασθένειαν αυτού... Το πέρασμά του ήτο ευώδες. Κατά την προσευχήν του επληρούτο ο ναός ή το κελλίον του και εξερχομένη η θεία ευωδία επλήρου την πέριξ περιοχήν. Αυτή η ευωδία θα εξέλθη και από το μνήμα του κατά την εκταφήν του και θα παρέχηται ενίοτε τοις επικαλουμένοις την χάριν του...
Η τροφή του συνίστατο από το πρόσφορον της Θείας Λειτουργίας, το οποίον δίκην αντιδώρου μετά νάματος και ολίγου δενδρολιβάνου θα στηρίξουν επί έτη, ολόκληρον ζωήν τον αθλητήν.
Και επειδή ενόμιζε ότι ... ο ύπνος των δύο περίπου ωρών του εικοσιετραώρου δεν ήσαν αρκετά να ασκήσουν τον άνθρωπόν του, ελάμβανε βαρύ σίδηρον και εκτύπα αυτό επί μεγάλων λίθων, δια να εργασθή, ώς έλεγε, και να δικαιολογήση τον χρόνον της ζωής του. Και όλα αυτά υπό δυσμενείς συνθήκας, καθόσον έπασχεν εκ προστάτου και είχε χρονίαν κοιλιακήν πάθησιν, γεγονός το οποίον σκληρώς τον εβασάνιζεν.
Ήτο πάντοτε σοβαρός και δεν ηνείχετο τους γελώντας, «ουαί οι γελώντες», επαναλάμβανε και εζήτει από όλους σοβαρότητα, ίδιον των ωρίμων.
...Επρόσεχε πολύ τον σκανδαλισμόν. Και να λυπήση απέφευγε. ...
Ενίοτε κατήρχετο εις την πόλιν...Τότε εκράτει μίαν μεγάλην ομπρέλλαν εις τρόπον ώστε να μην φαίνεται η κεφαλή του...δια να κρύπτει εαυτόν. Δεν ήθελε να έχει πνευματικάς διαχύσεις και εικόνας δια πειρασμούς.
Ότε μετέβη εις Αθήνας ... δια εγχείρησιν προστάτου... εδέχθη κατά συρροήν την ευλαβή προσκύνησιν των ιατρών, νοσοκόμων και άλλων επιζητούντων ... την ευχήν του ... διότι κατά την εγχείρησιν διεπίστωσαν την αγγελικήν αγνότητά του.
Χρήματα ουδέποτε εκράτει. Κατά την εκτέλεσιν του επάνω έργου (των ιδίων κελλίων) επέτρεπε να λαμβάνει έκαστος την αμοιβήν του από το συρτάρι. Από την Αγιογραφίαν και τα Μυστήρια ό,τι ελάμβανε τα έδιδε τοις πτωχοίς, ταις χήραις και τοις ορφανοίς. Με την δύσιν του ηλίου δεν ήθελε να έχει χρήματα. ...
... Όταν αγαπά τις τον Θεόν υπακούει. Όταν υπακούει ταπεινοί εαυτόν...
... Αυτός ο ακρότατος ασκητής, ο και τη προσφοράν του Ιορδάνου αρνούμενος, εδέχθη χάριν της υπακοής, τροφήν, την οποίαν ουδέποτε θα ηδύνατο – ίσως - να διανοηθή ότι θα ελάμβανε. Τώρα την πρώτην θέσιν είχε η εντολή του γέροντός του, η υπακοή!
... Περί το τέλος της ζωής του ευρίσκετο εν άκρα περισυλλογή και ιερά κατανύξει. Επί τρείς ημέρας ουδένα εδέχθη... Έδωσε τας τελευταίας συμβουλάς. Εζήτησεν την εν Χριστώ αγάπην και υπακοήν και όταν ο επιθανάτιος ρόγχος τον κατέλαβε και επί μακρόν συνεχίζετο, αίφνης, λαμβάνει δυνάμεις, ενώνει τας μικράς ευλογημένας χείρας του και χειροκροτεί επανειλημμένως ενώ εκ των χειλέων του εξέρχονται αι τελευταίαι ιεραί φράσεις: «Ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος, ο Κύριος». ... Την ώραν εκείνην ολίγαι μόνον μοναχαί (τον) περιέβαλλον ... Κάποια μοναχή είδε – κατά θείαν παραχώρησιν – τον άγιον Σάββαν να ανέρχεται εν μέσω χρυσού συννέφου εις τον ουρανόν ... και να ψάλλει με γλυκυτάτην φωνήν το : «Ευαγγελίζου γή χαράν μεγάλην». Ήτο εσπέρας του Ευαγγελισμού με το παλαιόν τότε και η εκκλησία μας, ήρχισεν εορτάζουσα την λαμπράν ημέρα της Θεοτόκου και της ανθρωπότητος, την οποίαν τόσο πολύ ηυλαβείτο ο άγιος.
Την 7ην Απριλίου 1957 προεξάρχοντος του μητροπολίτου Καλύμνου κ, Ισιδώρου, ... ενώπιον πλήθος κόσμου ... ηνοίχθη ο τάφος του. Τότε εν πυκνόν σύννεφον θείας ευωδίας εξεχύθη και εκάλυψεν ολόκληρον την περιοχήν μέχρι των παρυφών της πόλεως ... Ο Μητροπολίτης έδωσεν εντολήν να κλείσουν τον τάφον δι' ευθετώτερον χρόνον. Αργότερον μετεφέρθη το ιερόν σκήνωμα εις Λάρνακα, η οποία είναι εναποτιθεμένη εν τω ιερώ παρεκκλησίω σεμνυνομένη προς τιμήν του αγίου Σάββα του ηγιασμένου.

ΑΠΟ... http://www.kannavos.gr/biblia3.html

ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΣΤΗ ΚΑΛΥΜΝΟ!

ΑΠΟ.... http://yiorgosthalassis.blogspot.com/

 

ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΣΤΗ ΚΑΛΥΜΝΟ!

undefined
O ραδιοφωνικός παραγωγός του εκκλησιαστικού σταθμού Αλήθεια fm Καλύμνου, Νίκος Μαμάκας το πρωί της Κυριακής, ημέρα εορτασμού του Αγίου Σάββα του νέου στην Κάλυμνο, μίλησε στο ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας με τον Λυκούργο Μαρκούδη, περιγράφοντας ένα καταπληκτικό θαύμα:
Κάθε Παρασκευή κάνει μια βάρδια στο εκκλησιαστικό βιβλιοπωλείο της Καλύμνου.Πριν τρία χρόνια περίπου,πάει ένα ηλικιωμένο ζευγάρι τουριστών στο βιβλιοπωλείο και αφού αγόρασαν κάτι τους έδωσε ευλογία ένα εικονάκι του Αγίου Σάββα.
Τότε τον ρωτάνε ποιος είναι αυτός?
Τους λέει ο Άγιος του Νησιού μας, ο Άγιος Σάββας,και τον ρωτάνε -στα Αγγλικά πάντα-γιατί είναι Άγιος, τι κάνει?
Τους λέει είναι Άγιος γιατί αγάπησε πολύ το Θεό, ασκήτεψε, έκανε και κάνει πολλά θαύματα, θεραπεύει καρκινοπαθείς,άτεκνα ζευγάρια τα βοηθάει να κάνουν παιδιά..

Μόλις άκουσαν αυτό το τελευταίο,του λένε μισό λεπτό, και φωνάζουν την κόρη τους με τον άνδρα της που ήταν απέξω.Του ζήτησαν να πει και στη κόρη τους αυτό το τελευταίο που τους είπε.Λέει ο Άγιος Σάββας βοηθάει πολλά άτεκνα ζευγάρια να αποκτήσουν παιδιά.Το ζευγάρι αυτό ήταν πολλά χρόνια παντρεμένο και δεν μπορούσε να αποκτήσει παιδί.Του ζήτησαν τότε αν μπορεί να τους πάει στη Μονή του Αγίου Σάββα, εκείνος δέχτηκε και πήγαν στο Μοναστήρι.

Η κοπέλα αυτή δεν ήταν Ορθόδοξη αλλά είχε πολύ σεβασμό και ευλάβεια,ρώτησε αν μπορούσε να μπει στην Εκκλησία επειδή δεν ήταν Ορθόδοξη,της είπαν βεβαίως και να μπει,ζήτησε επίσης την άδεια της γερόντισσας αν μπορεί να προσκυνήσει τη λάρνακα όπου φυλάσσεται ολόσωμο του λείψανο του Αγίου Σάββα,εκείνη της είπε βεβαίως και μπορεί.

Εφόσον λοιπόν προσκύνησε, γονάτισε 10 λεπτά μπροστά από τον Άγιο και κλαίγοντας προσευχόταν λέγοντας μεταξύ άλλων:"Άγιε Σάββα, εγώ δεν είμαι Ορθόδοξη, δεν ξέρω πολλά πράγματα για το Χριστό, αλλά πιστεύω στο Θεό, πιστεύω οτι μπορείς να μας βοηθήσεις.."
Αφού σηκώθηκε της έδωσε η γερόντισσα λίγο λαδάκι από το καντήλι του Αγίου, να σταυρώνει την κοιλιάς της.Αφού τους ευχαρίστησαν όλους έφυγαν.

Ένα χρόνο μετά..
Μια Παρασκευή έρχονται ξανά εκείνοι οι ηλικιωμένοι γονείς του ζευγαριού στο βιβλιοπωλείο, βρήκαν τον Νίκο, τον χαιρέτισαν με χαρά, εκείνος δεν τους θυμήθηκε κατευθείαν αλλά μετά που του εξήγησαν θυμήθηκε.Του ζήτησαν να περιμένει και φώναξαν την κόρη τους με τον άνδρα της, εκείνοι μπήκαν μέσα κρατώντας ένα νεογέννητο μωράκι στην αγκαλιά τους.

Από εδώ η Σαββίνα του είπαν!
Είχαν ένα πανέμορφο κοριτσάκι στην αγκαλιά τους και όχι μόνο αυτό.αλλά βαφτίστηκαν όλοι -γονείς, παιδιά- Ορθόδοξοιμε τη βοήθεια του γνωστού Μητροπολίτη Κάλλιστου Ware στην Αγγλία.
undefined
Του ζήτησαν αν μπορεί να τους ανεβάσει στη Μονή του Αγίου Σάββα να ευχαριστήσουν τον Άγιο. Μόλις έφτασαν με μεγάλη συγκίνηση η μάνα του παιδιού τοποθετεί τη μικρή Σαββίνα πάνω στη λάρνακα του Αγίου και του λέει: take it, this is yours it's not mine!
δλδ αυτό το μωρό είναι δικό σου, δεν είναι δικό μου!
Η κοπέλα εκείνη είχε φέρει από την Αγγλία επίσης ένα τεράστιο χαρτοφύλακα γεμάτο εξετάσεις και ιατρικές γνωματεύσεις από τα καλύτερα νοσοκομεία που της απέκλειαν να μείνει έγκυος καθώς είχε ένα πρόβλημα στις σάλπιγγες. Πίεσε τον κύριο Νίκο να τα διαβάσει για να συνειδητοποιήσει το μέγεθος του θαύματος. Είχαν δοκιμάσει όλα τα επιστημονικά μέσα και είχαν δαπανήσει αρκετά χρήματα, πουλώντας μάλιστα και ένα οικόπεδο για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν. Ζει Κύριος ο Θεός!


ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ "ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ" ΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΩΝ

Πρωτ. Βασίλειος Γιαννακόπουλος

Η ΛΑΥΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ


(ΟΜΙΛΙΑ ΤΩΝ ΣΑΒΒΑΪΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΠΟΥ ΕΣΤΑΛΗ ΣΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΟΝΑΧΩΝ-ΜΟΝΑΖΟΥΣΩΝ ΣΤΟ ΣΟΥΠΡΑΣΛ   ΤΗΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ -ΣΕΠΤ.2012)
Ἡ Ἱερά καί Σεβάσμια Λαύρα τοῦ Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου στήν ἔρημο τῆς Ἰουδαίας ἀποτελεῖ μοναδικό φαινόμενο στήν Ἐκκλησιαστική μας Ἱστορία. Ἐπί 1.500 καί πλέον ἔτη συνεχοῦς μοναστικῆς ζωῆς ὑπῆρξεν ἀναμφιβόλως μία θεόκτιστος ἔπαλξις καί φάρος τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί ζωῆς. Ὅπως πολύ σωστά ἔχει ἐπισημανθεῖ, ἡ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα εἶναι ἡ πριγκίπισσα πασῶν τῶν Μονῶν καί τό πρότυπο παράδειγμα μοναχικῆς βιοτῆς.
Ὑπῆρξε πρωτοπόρος στήν διαμόρφωση τῆς Ὀρθοδόξου λατρείας, τοῦ Τυπικοῦ καί τῆς Ἱερᾶς Ὑμνογραφίας. Ἀνέδειξε στό νοητό στερέωμα τῆς Ἐκκλησίας μας πλῆθος ἁγίων, Ἱεραρχῶν, Ὁμολογητῶν, Ἀναχωρητῶν, Ὁσίων Κοινοβιοτῶν, Διδασκάλων, Θεολόγων καί Μαρτύρων.
Ἅγιοι τῆς Λαύρας -ἐκτός τοῦ Ὁσίου, Θεοφόρου Πατρός καί κτήτορος αὐτῆς, Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου- εἶναι:
-ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, Μέγας Δογματικός Θεολόγος,
Ὁμολογητής καί Ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας μας
(4 Δεκεμβρίου)
-ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Μελωδός, ἐπίσκοπος Μαϊουμά, θετός ἀδελφός τοῦ Ἁγίου Δαμασκηνοῦ καί Μέγας -ἐπίσης- Ὑμνογράφος
(14 Ὀκτωβρίου)
-ὁ Ἅγιος Ἰωάννης, ἐπίσκοπος Κολωνίας, ὁ Ἡσυχαστής
(3 Δεκεμβρίου)
-οἱ Ὅσιοι αὐτάδελφοι καί Ὁμολογηταί Θεόδωρος καί Θεοφάνης, οἱ Γραπτοί
-ὁ ἅγιος Θεόδωρος, Ἀρχιεπίσκοπος Ἐδέσσης τῆς Συρίας, ὁ θαυματουργός καί συγγραφεύς
-ὁ ἅγιος Μιχαήλ, ὁ Ὁσιομάρτυς καί ἀνηψιός τοῦ ἁγίου Θεοδώρου (19 Ἰουλίου)
-ὁ ὅσιος Ξενοφῶν, μετά τῆς συμβίας του Μαρίας καί τῶν υἱῶν αὐτῶν, Ἀρκαδίου καί Ἰωάννου
-ὁ ἅγιος Ἀνδρέας, Ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης, ὁ Ἱεροσολυμίτης καί ποιητής τοῦ Μεγάλου Κανόνος
-οἱ ἅγιοι Στέφανοι (ὁ Μελωδός καί ὁ θαυματουργός)
-ὁ ὅσιος Ἀντίοχος, ὁ Πανδέκτης (24 Δεκεμβρίου)
-ὁ ἅγιος Ἀναστάσιος, ὁ Πέρσης (22 Ἰανουαρίου)
-ἡ ὁσία Σοφία, ἡ μήτηρ τοῦ ἁγίου Σάββα
-τό πλῆθος τῶν Ὁσιομαρτύρων Ἀββάδων, τῶν ἀναιρεθέντων ὑπό διαφόρων βαρβάρων ἐπιδρομέων καί πολλοί ἐπιπλέον ἐπώνυμοι καί ἀνώνυμοι Ὅσιοι Πατέρες καί Μάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ἑορτάζονται πανηγυρικῶς σέ κοινή Σύναξη τήν Γ΄ Κυριακήν, μετά τήν Πεντηκοστήν.
Ὅλοι τους συναποτελοῦν τήν δόξα καί τό καύχημα τῆς Λαύρας καί μέχρι σήμερα στηρίζουν, εὐλογοῦν καί ἁγιάζουν -διά τῶν Ἱερῶν τους λειψάνων- τούς ἑκάστοτε ἐνασκουμένους πατέρες.
Ἄν θελήσουμε -ἐν συντομία- νά χαρακτηρίσουμε τήν Ἱστορία τῆς Λαύρας, θά λέγαμε ὅτι συγκροτεῖται ἀπό τρία κυρίως στοιχεῖα: ἱδρῶτες, δάκρυα καί αἵματα.
Καί πρῶτα ἔρχονται οἱ ἱδρῶτες πάντων τῶν -ἐξ ἀρχῆς μέχρι σήμερα- ἀσκησαμένων  Πατέρων, οἱ ὁποῖοι ἐκοπίασαν μέσα στόν καύσωνα τῆς ἐρήμου καί ὡς ποταμούς προσέφεραν -καί προσφέρουν- στόν Κύριο τούς κόπους τῆς ἀσκήσεως, τῆς διακονίας καί τῆς μετανοίας.
Ἔπειτα ἔρχονται οἱ πηγές τῶν δακρύων, οἱ ὁποῖες ἑνωμένες μέ τό  -κατά Θεόν- πένθος, τήν μετάνοια καί τούς ἱδρῶτες τῆς ἀσκήσεως, ἐγεώργησαν τό ἄγονον τῆς ἐρήμου τῶν ψυχῶν καί ἐκαρποφόρησαν ἑκατονταπλάσια τούς καρπούς τῶν ἐνθέων ἀρετῶν.
Εἶναι ἀκόμη καί τά πάνσεπτα μαρτυρικά αἵματα, τῆς ἀθλήσεως τῶν μακαρίων Ἀββάδων, οἱ ὁποῖοι ἐτελείωσαν τόν καλόν τους ἀγώνα ἤ μᾶλλον ἐτελειώθησαν διά τοῦ μαρτυρίου στήν -κατά τόν Θεόν καί τόν πλησίον- ἀγάπη.
Κάθε σπιθαμή γῆς, κάθε ὀπή καί σπήλαιον τῆς ἐρήμου, κάθε πέτρα καί σχισμή βράχου, εἶναι ποτισμένα μέ τά αἵματα, τά δάκρυα καί μέ τούς ἱδρῶτες τῶν θεοφόρων Πατέρων καί γι΄αὐτό ἀποτελοῦν ἑστίες ἁγιασμοῦ γιά τόν κάθε πιστόν προσκυνητήν τῆς Ἁγίας Γῆς.
Ἐκεῖνος ὅμως πού ὑπῆρξε ἡ αἰτία καί ἡ ἀρχή τῆς θαυμαστῆς Ἱστορίας τῆς Λαύρας -ἀνά τούς αἰῶνες- εἶναι ἀσφαλῶς ὁ Μέγας καί Θεοφόρος Πατήρ ἠμῶν Σάββας ὁ γιασμένος, τό καύχημα τῶν ἀναχωρητῶν, ἡ δόξα τῶν Μοναχῶν, ὁ φωστήρ τῆς Οἰκουμένης, ὁ ὁποῖος μέ πλῆθος θαυμάτων φωτίζει κάθ΄ἑκάστην τά σύμπαντα καί διά τοῦ ἀφθάρτου αὐτοῦ Λειψάνου καθωραϊζει, ἁγιάζει καί στηρίζει τήν Ἱερά Λαύρα καί τούς Μοναχούς της.
Ὁ πρῶτος πυρήνας τῆς Λαύρας δημιουργεῖται ἀπό ἑβδομήντα ἀναχωρητές, οἱ ὁποῖοι συγκεντρώθηκαν γύρω ἀπό τόν ἅγιο, περί τό 483 μ.Χ. καί ἑξῆς. Ἡ Λαύρα τότε μεταφέρεται στήν δυτική πλευρά τοῦ Χειμάρρου τῶν Κέδρων, ὅπου καί κτίζεται ἡ «Θεόκτιστος» Ἐκκλησία πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου Νικολάου. Λίγο ἀργότερα οἰκοδομεῖται ὁ μεγάλος κεντρικός ναός (τό καθολικό), ἀφιερωμένος στόν Εὐαγγελισμόν τῆς Θεοτόκου, καί τά ὑπόλοιπα κτίσματα πρός ἐξυπηρέτησιν τοῦ αὐξανομένου πλήθους τῶν Μοναχῶν.
Ἡ Μεγίστη Λαύρα ἀπετέλεσε τό πρότυπο κατά τόν βίον καί τό λειτουργικό τυπικό της καί γιά τίς ἄλλες τρεῖς λαῦρες καί τά ἕξι κοινόβια, τά ὁποῖα ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος Σάββας ἵδρυσε μέχρι τόν θάνατό του.
Ἡ  ζωή τοῦ ἁγίου  ὑπῆρξεν ὄντως πανοσία καί ἀγγελική. Ἀπό τήν νηπιακήν του ἡλικία ὁ ἅγιος Σάββας ἀφιερώθηκε στόν Θεό. Ἀπό τά ὀκτώ του χρόνια εἰσῆλθε στό κοινόβιο τῶν Φλαβιανῶν, στήν πατρίδα του τήν Καππαδοκία. Πάντοτε, καί μέχρι τέλους τῆς ἐπιγείου βιοτῆς του, ὑπῆρξε παράδειγμα ἐγκράτειας, ὑπακοῆς καί ταπεινοφροσύνης.
Ὅταν ἦταν νέος μοναχός ἐπιθύμησε, ἐκτός τῆς εὐλογημένης ὥρας τοῦ φαγητοῦ, ἕνα μῆλο ἀπό τόν κῆπο. Τότε τιμωρώντας τόν ἐαυτόν του, γιά τήν παράκαιρη ἐπιθυμία αὐτή, ἔβαλε κανόνα τόν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς του νά μήν ξαναφάγει ποτέ μῆλο, γεγονός πού τηρεῖται μέχρι σήμερα ἀπό ὅλους τούς Μοναχούς τῆς Λαύρας.
Εὐθύς ἐξ ἀρχῆς ὁ ἅγιος ἀκολουθώντας τίς διατάξεις τῶν παλαιοτέρων Ἁγίων -Ἀντωνίου, Παχωμίου καί Βασιλείου τῶν Μεγάλων- ὅρισε ἡ Μονή (ἡ Λαύρα) νά εἶναι ἄβατος γιά πρόσωπα τοῦ γυναικείου φύλου. Αὐτή ἐξάλλου ὑπῆρξε ἀνέκαθεν ἡ ἐπίσημη βασική γραμμή στήν Ἐκκλησιαστική ἀλλά καί στήν πολιτική νομοθεσία, ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Ἰουστινιανοῦ (Νεαρά 133, κανόνες 47 & 18 τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων Πενθέκτης & Ζ΄ ἀντιστοίχως), καί μέχρι τίς ἡμέρες μας διατηρεῖται σέ πλῆθος Ἱερῶν Μονῶν. Ὅλα σχεδόν τά Μοναστηριακά Τυπικά υἱοθετοῦν καί ὑπογραμμίζουν τήν αὐστηρή ἀρχή τοῦ «ἀβάτου» σέ πρόσωπα τοῦ ἄλλου φύλου, ἄνδρες ἤ γυναῖκες.
Κυρίως ὅμως τό «ἄβατον» ἀπορρέει θεμελιωδῶς ἀπό τήν μοναχικήν ὑπόσχεσην κάθε Ὀρθοδόξου Μοναχοῦ ἤ Μοναχῆς κατά τήν κουρά του/της, νά τηρήσει τήν παρθενία (ἁγνεία σώματος καί ψυχῆς). Ἡ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα μέχρι σήμερα, πιστή κατά πάντα στήν παράδοση τῶν Θεοφόρων Πατέρων, τηρεῖ ἀνεξαιρέτως τήν ἀρχήν τοῦ «ἀβάτου», ὄχι ἀπό μίσος ἤ ἀποστροφή πρός τίς γυναῖκες –ὅπως ὑποστηρίζουν οἱ κατήγοροι, οὔτε ἁπλῶς ὡς θέμα ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων ἤ ὡς ἱστορικό καί πολιτιστικό κειμήλιο, ἀλλά θέλοντας νά προβάλλει καί τήν βαθιά θεολογική καί ἐσχατολογική προοπτική τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως στόν σύγχρονο ἐκκοσμικευμένο κόσμο.
Ἕνα ἀπό τά μεγαλύτερα προβλήματα γιά τήν Λαύρα ὑπῆρξε ἀπαρχῆς ἡ ἔλλειψις νεροῦ. Ὁ ἅγιος ἀναγκάζεται νά καταφύγει στήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, διά τῆς προσευχῆς, καί ὤ τοῦ θαύματος!, στήν βάση τῆς Μονῆς, δίπλα ἀπό τόν χείμαρρο, βλέπει ἕναν ἄγριο ὄνο νά σκάβει τό μέρος καί ἀπό τότε μέχρι σήμερα ἀναβλύζει μέσα ἀπό τόν ἄγονο βράχο νερό, διαυγέστατο καί δροσερό, ἀπό τό ὁποῖο πάντοτε ἔπιναν καί πίνουν οἱ ἀδελφοί τῆς Μονῆς.
Εἶναι τό λεγόμενο Ἁγίασμα τοῦ Ἁγίου Σάββα, τό ὁποῖο μεταφέρεται καθημερινά μέ κόπο σέ δοχεῖα τῶν 20-30 λίτρων ἀπό τούς ἀδελφούς, καί δίνεται ὡς εὐλογία στούς προσκυνητές. Ἔχει -μεταξύ τῶν ἄλλων- καί ἰαματικές ἰδιότητες. Ἐπειδή ὅμως τό ἁγίασμα εἶναι ἐλάχιστο καί χρησιμεύει πρός πόσιν μόνον ἀπό τούς Μοναχούς, ἡ Λαύρα διαθέτει μεγάλες δεξαμενές νεροῦ (=στέρνες), στίς ὁποῖες συγκεντρώνεται βρόχινο νερό, τό ὁποῖο προορίζεται γιά πότισμα, χώρους ἀναγκαίους καί ἄλλες ἐργασίες, ἀλλά καί γιά τό πλῆθος τῶν προσκυνητῶν, ἰδιαιτέρως τά τελευταῖα ἔτη (ὡς πόσιμο, δηλαδή, νερό).
Ἀξίζει ἐδῶ -παρεμβατικά- νά ἀναφερθοῦμε καί στό θέμα τῆς ἀλουσίας τῶν Μοναχῶν τῆς Λαύρας, μία εὐλαβική ἀσκητική συνήθεια αἰώνων, πού στίς ἡμέρες μας τείνει δυστυχῶς -στά μοναστήρια τοῦ κόσμου- νά ἐκλείψει. Οἱ Πατέρες, ὅπως σέ ὅλα τά θέματα τῆς ἀσκήσεως, πρόσεχαν ἰδιαιτέρως νά περικόπτουν τήν σωματική ἀνάπαυση καί περιποίηση, τήν ὑπέρ τό δέον. Γι΄αὐτό, μαζί μέ τήν ἐγκράτεια στίς τροφές, στά λόγια καί γενικά σέ ὅλες τίς αἰσθήσεις, ἀρνοῦνταν ἑκουσίως νά γυμνώσουν τό σῶμα, νά τό ἐγγίζουν ἤ καί νά βλέπουν τά γυμνά μέλη του, ἀποσκοπώντας νά διαφυλάξουν ἀμόλυντη τήν σωφροσύνη καί νά ἔχουν ὅλον τόν νοῦ καί τήν καρδία τους στήν προσευχή καί τήν θεωρία τῶν Οὐρανίων.
Ποιός μπορεῖ νά διηγηθεῖ ἐπαξίως καί ἐπακριβῶς τούς ἀσκητικούς ἀγῶνες, τούς πειρασμούς καί τά θαύματα πού ὁ Θεός ἐνεργοῦσε καί ἐνεργεῖ μέχρι τώρα, διά μέσου τοῦ ἁγίου Του;


ΑΠΟ... www.jp-newsgate.ne

Η Θαυματουργός Φοινικιά του Αγίου Σάββα

Η Θαυματουργός Φοινικιά του Αγίου Σάββα


Ευλαβέστατοι προσκυνητές των Αγίων Τόπων και της Ιεράς Μονής του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου, κρατάτε ήδη στα χέρια σας ως πολύτιμη ευλογία μερικά φύλλα από τη θαυματουργό φοινικιά που φύτευσε ο ίδιος ο Άγιος Σάββας μέσα στη Λαύρα του. Το δένδρο αυτό του Αγίου είχε ξεραθεί πριν μερικές δεκαετίες, αλλά με θαυμαστό τρόπο και πάλι βλάστησε νέο στο ίδιο σημείο και συνεχίζει να τελεί πάμπολλα θαύματα, κυρίως σε ευλαβή και στείρα ανδρόγυνα.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, μην ξεχνάτε, ότι πρώτιστο στοιχείο για να ενεργήσει η Χάρις του Θεού είναι η ακλόνητη πίστη, ο φόβος του Θεού και η ευλάβεια προς τον Όσιο. Εξίσου απαραίτητη είναι η από μέρους σας νηστεία κατά την εκάστου δύναμη σε συνδυασμό με αποχή από τις σαρκικές συζυγικές σας σχέσεις. Αυτονόητη επίσης είναι η αύξηση της προσωπικής και κοινής συζυγικής σας προσευχής, καθώς και η συχνή προσέλευσή σας στα ιερώτατα Μυστήρια της Εξομολογήσεως και Θείας Κοινωνίας.
Με το τέλος αυτού του πνευματικού σας αγώνα (εντατικής προσευχής και γενικής εγκράτειας), κάνετε ένα ρόφημα βράζοντας τα φοινικόφυλλα, τα οποία μετά πρέπει να καούν, και ακολούθως έλθετε και πάλι σε σωματική ένωση μετά πίστεως, αγάπης και φόβου Θεού.
Σας υπενθυμίζουμε, ότι η στείρωση και η αδυναμία τεκνοποιίας σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί κατάρα ή τιμωρία του Θεού. Αντιθέτως μάλιστα πολύ συχνά εκδηλώνεται μέσα από αυτόν τον ιδιαίτερο τρόπο παιδαγωγίας, η πλούσια αγάπη του Θεού, ο Οποίος θέλει πάντοτε να στρεφόμαστε και να ελπίζουμε στην παντοδύναμη και αγαθή Του πρόνοια και σε τίποτα το ανθρώπινο.
Ενθυμηθείτε πόσες στείρες γυναίκες στην Αγία Γραφή με την υπομονή και την τέλεια αγάπη και ελπίδα στο έλεος του Θεού έγιναν οι ευτυχέστερες των μητέρων: η Άννα, η μητέρα του Προφήτου Σαμουήλ, η Ελισάβετ, η μητέρα του Τιμίου Προδρόμου, η Αγία Άννα η Θεοπρομήτωρ, μητέρα της Παναγία μας, και πλήθος άλλων Αγίων στην Καινή Διαθήκη, για τα ονόματα των οποίων χρειάζεται και εδικό βιβλίο να γραφεί.
Αγαπητοί μας αδελφοί, ας αφήνουμε το Θεό να ενεργεί, όπως Εκείνος γνωρίζει. Ας τον ευχαριστούμε πάντοτε και για τις ευλογίες Του και για τις ευλογημένες πατρικές παιδαγωγίες Του. Ένα πράγμα να ενθυμείσθε καλά: ο Κύριος δεν θέλει να Του δίνουμε, για να μας δώσει, αλλά να Του δινόμαστε με την αγαθή μας προαίρεση και την καθαρή μας καρδιά. Αν κάποτε σας αξιώσει και αποκτήσετε τέκνα, μη νομίσετε ότι σας ανήκουν αποκλειστικά. Όλα είναι δικά Του δώρα. Αν πάλι δεν σας δώσει, από αγάπη και μόνον ενεργεί. Ας μάθουμε να μην προσβλέπουμε μόνο στα δώρα του Θεού, αλλά να ζητούμε τον ίδιο το Θεό και τη Βασιλεία Του, όπως μας είπε (Ματθ. 6,33). Τότε όλα όσα χρειαζόμαστε πραγματικά θα μας τα δωρίσει πλουσίως και θεοπρεπώς.
Σας ευχόμαστε ολόψυχα η Χάρις του Θεού και η ευλογία του Αγίου Σάββα να σας συνοδεύουν παντού και πάντοτε.

Πηγή Υλικού
Αρχιμ. Ευδόκιμος, Ιερά Μονή Αγίου Σάββα
ΑΠΟ...http://www.romiosini.org.gr/

ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ

ΑΠΟ...http://www.theodromia.gr/AB1F61EE.el.aspx

Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ



Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης

Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ KAI TA ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ TOY ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ




1. Τρεῖς ὁμιλίες γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ Ἁγίου Σάββα
Ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει σήμερα τὴ μνήμη μιᾶς πολὺ μεγάλης μορφῆς τῆς Ὀρθοδοξίας μας, ἑνὸς μεγίστου ἀσκητοῦ καὶ διδασκάλου, Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. Ἔχουμε μάλιστα τὴν εὐτυχὴ συγκυρία τι­μώντας σήμερα τὸν Ἅγιο Σάββα, τὸν καθηγούμενο τῶν ἀναχωρητῶν, νὰ ἔχουμε ἐδῶ συνεκκλησιαζομένους καὶ συλλειτουργοῦντες ἀναχωρητὰς ἀπὸ τὴν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους· ἀπὸ τὴν ἀδελφότητα τῶν Δανιηλαίων τὸν πατέρα Δανιήλ, ὁ ὁποῖος ψάλλει στὸ ψαλτήρι, καὶ ἀπὸ τὴν ἀδελφότητα τῶν Θωμάδων τὸν πατέρα Παῦλο καὶ τὸν πατέ­ρα Φίλιππο, ἀπὸ τὰ Κατουνάκια, ἀπὸ τὴν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους· παρευρίσκονται σήμερα ἐδῶ γιὰ νὰ τιμήσουν τὸν ἐρημίτη καὶ ἀναχωρητὴ Ἅγιο Σάββα.
Ὁ Ἅγιος Σάββας ἔζησε ἐνενήντα τρία (93) ἔτη. Γεννήθηκε τὸ 439 στὴν Μουταλάσκη τῆς Καππαδοκίας, τὴν ὁποία εἴχαμε τὴ σπουδαία ευκαιρία νὰ τὴν ἐπισκεφθοῦμε πρὶν ἀπὸ δύο χρόνια, μιὰ ὁμάδα ἀπὸ ἐδῶ, ἀπὸ τοὺς Ἁγιαντωνίτες, καὶ ἐκοιμήθη τὸ 532 στὴν Μεγίστη Λαύρα τῆς Παλαιστίνης, ποὺ ὁ ἴδιος ἵδρυσε καὶ ποὺ ἐξακολουθεῖ ἀδιάκοπα ἀπὸ τότε, ἐδῶ καὶ χίλια πεντακόσια χρόνια, νὰ ὑφίσταται μέχρι σήμερα.
Τὴ ζωή του μποροῦμε νὰ τὴ διαιρέσουμε σὲ τρεῖς ἢ περισσότερες περιόδους. Ἐδῶ ὅμως θὰ τὴν διαιρέσουμε σὲ τρεῖς, γιὰ νὰ οἰκονομή­σουμε τρεῖς ὁμιλίες, ὅπως ἐξαγγείλαμε καὶ πέρυσι, ποὺ κάναμε τὴν πρώτη ὁμιλία, γιατὶ εἶναι ἀδύνατον σὲ μία ὁμιλία, ἔστω καὶ περιληπτικά, νὰ διηγηθεῖ κανεὶς τὸν θαυμαστό του βίο. Πέρυσι, τὴν ἴδια ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα, παρουσιάσαμε τὸ πρῶτο μέρος τῆς ζωῆς του: τὰ παιδικά, τὰ ἐφηβικά, τὰ πρῶτα μοναστικά του χρόνια, μέχρι τῆς ἡλικίας τῶν 35 ἐτῶν, ἀπὸ τὸ 439 ποὺ γεννήθηκε μέχρι τὸ 473 ποὺ ἐκοιμήθη ὁ Μέγας Εὐθύμιος, τὸν ὁποῖο εἶχε γέροντα καὶ πνευματικὸ ὁδηγό. Γιὰ τὸ λόγο ἄλλωστε αὐτὸ καὶ στὴν καινούργια ἁγιογραφία τοῦ ναοῦ μας ἐκεῖ στὸν τοῖχο, τὸ νότιο τοῖχο, βάλαμε τὸν δικό μας Ἅγιο, τὸν Ἅγιο Ἀντώνιο, στὴ συνέχεια στὴ μέση τὸν Μέγα Εὐθύμιο καὶ δίπλα του τὸν Ἅγιο Σάββα. Ὁ Ἅγιος Σάββας, ὅπως καὶ ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος ὁ Κοινοβιάρχης, ἦσαν μαθητὲς καὶ πνευματικὰ παιδιὰ τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου.
Σήμερα θὰ παρουσιάσουμε τὰ ἔτη τῆς ἀπομόνωσής του στὴν ἔρημο, τὴ θαυμαστὴ ἵδρυση τῆς Λαύρας του, τοὺς ἀσκητικούς του ἀγῶνες, τοὺς πειρασμοὺς καὶ τὴ δόξα του, τὸ δεύτερο δηλαδὴ μεγαλύτερο μέ­ρος τῆς ζωῆς του, σαράντα ἐτῶν περίπου, ἀπὸ τὸ 473 ποὺ ἐκοιμήθη ὁ Μέγας Εὐθύμιος μέχρι τὸ 512. Καὶ τοῦ χρόνου, ἂν ὁ Θεὸς θελήσει καὶ μᾶς ἔχει καλά, θὰ παρουσιάσουμε τὰ τελευταῖα 20 ἔτη τῆς ζωῆς του, ἀπὸ τὸ 512 ἕως τὸ 532, τὰ ὁποῖα ἔτη, ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς καὶ ἀσκητικούς του ἀγῶνες, χαρακτηρίζονται καὶ ἀπὸ τοὺς ὁμολογητικούς του ἀγῶνες γιὰ τὴ διάσωση τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ τὴν αἵρεση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ.
2. Ἡ μεγάλη προσφορὰ τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ τῆς Μονῆς του
Δὲν εἶναι ὑπερβολὴ νὰ ποῦμε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία διασώθηκε τὴν πε­ρίοδο αὐτὴ στὴν Παλαιστίνη ἀπὸ τοὺς ἀγῶνες τῶν μοναχῶν, ὑπὸ τὴν ἡγεσία κυρίως τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου. Τότε στὴν Ἀνατολὴ τὰ τρία ἀπὸ τὰ τέσσερα Πατριαρχεῖα, Κωνσταντινουπόλεως, Ἀντιοχείας, Ἀλεξανδρείας, εἶχαν ὑποκύψει στὴν αἵρεση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ ὁλοκληρωτικά, σχεδὸν μὲ τὸ σύνολο τῶν ἐπισκόπων τους. Καὶ μόνο τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων ὀρθοτομοῦσε τὸ λόγο τῆς ἀληθείας, παρὰ τὴν πολιτικὴ καὶ ἐκκλησιαστικὴ πίεση τὴν ὁποία ὑφίστατο. Ἡ Ρώμη τότε, εὐτυχῶς, ἦταν Ὀρθόδοξη. Σήμερα βρισκόμαστε σὲ χειρότερη κατάσταση. Ἡ παναίρεση τοῦ Οικουμενισμοῦ ἔχει ἐξαπλωθεῖ καὶ ἔχει καταλάβει ὅλες σχεδὸν τὶς αὐτοκέφα­λες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες. Ἡ Δύση μὲ τὸν Παπισμὸ καὶ τὸν Προτε­σταντισμὸ βρίσκονται στὴν αἵρεση καθ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς δεύτερης χιλιετίας. Ἤδη ἔχουν ἀρχίσει κρυφοὶ καὶ φανεροὶ διωγμοὶ ἐναντίον τῶν Ὀρθοδόξων, ὅπως συμβαίνει στὴ γειτονική μας Σερβία, ὅπου ἀγρίως διώκεται καὶ συκοφαντεῖται μὲ ψευδεῖς κατηγορίες ὁ ὁμολογητὴς ἐπίσκοπος Ράσκας καὶ Πριζρένης καὶ ἐθνάρχης τοῦ Κοσσυφοπε­δίου κ. Ἀρτέμιος, ἀκολουθώντας τὰ ἴχνη τῶν μεγάλων Ἁγίων Πατέρων, ὅπως τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Παρὰ τὴν πικρία καὶ τὴ λύπη, ποὺ αἰσθανόμαστε γιὰ τὸ διωγμό, νιώθουμε μέσα μας πνευματι­κὴ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση: εὐχαριστοῦμε τὸ Θεό, γιατὶ καὶ στὶς ἡμέρες μας ἀναδεικνύει στύλους καὶ ὁμολογητὰς τῆς Ὀρθοδοξίας ἐναντίον τῆς παναιρέσεως τοῦ Οικουμενισμοῦ, ὅπως ἀνέδειξε τότε τὸν Ἅγιο Σάββα ἐναντίον τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ.
Στὸ μεγάλο αὐτὸ καὶ ἱστορικὸ μοναστήρι τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσο­λύμων, τοῦ Ἁγίου Σάββα, ὀφείλει ἡ Ἐκκλησία πάρα πολλά. Ὄχι μό­νο γιατὶ συνέβαλε ἀποφασιστικὰ στὴ διαμόρφωση τῆς Θείας Λατρείας (εἶναι γνωστὸ τὸ τυπικὸ τοῦ Ἁγίου Σάββα) καὶ ἀνέδειξε μεγάλους ὑμνογράφους καὶ ποιητὰς (Ἅγιο Ἰωάννη Δαμασκηνό, Κοσμᾶ τοῦ Μαϊουμᾶ, Στέφανο τὸν Μελωδό, Θεόδωρο καὶ Θεοφάνη κ. ἄ.), ἀλλὰ καὶ διότι μὲ τὸν  Ἅγιο  Σάββα ἐν πρώτοις ἐναντίον τοῦ Μονοφυσιτι­σμοῦ, καὶ μὲ τὸν  Ἅγιο  Ἰωάννη τὸν Δαμασκηνὸ ἐναντίον τῆς Εἰκονο­μαχίας, διέσωσε δύο φορὲς τὴν Ὀρθοδοξία ἀπὸ τὴν αἵρεση.
3. Ἡ ἀπομόνωση στὴν ἔρημο, ἡ ἵδρυση τῆς Λαύρας, οἱ πειρασμοί του
 Ἂς ἐπανέλθουμε ὅμως νὰ δοῦμε σύντομα, τὸ δεύτερο μέρος τῆς ζωῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα, συνδέοντάς το σύντομα μὲ τὸ πρῶτο. Ὁ  Ἅγιος Σάββας λοιπὸν γεννήθηκε στὴ Μουταλάσκη τὸ 439· πολὺ νωρίς, σὲ ἡλικία 8 ἐτῶν ἔφυγε ἀπὸ τοὺς κηδεμόνες θείους του, στοὺς ὁποίους τὸν εἶχαν ἀφήσει οἱ γονεῖς του, καὶ ἐγκαταβίωσε σ' ἕνα μοναστήρι τῆς περιοχῆς στὴν Καππαδοκία, στὶς Φλαβιανές. Μετὰ ἀπὸ δέκα χρόνια παραμονῆς γεμάτα θαυμαστὰ γεγονότα καὶ παραδειγματικὴ ἀσκητικὴ ζωὴ, σὲ ἡλικία 18 ἐτῶν φεύγει ἀπὸ τὴν Καππαδοκία καὶ μεταβαίνει κάτω στὴν Παλαιστίνη. Συναντᾶ τὸ Μέγα Θεοδόσιο, ὁ ὁποῖος ὅμως δὲν τὸν ἐκράτησε κοντά του, παρὰ τὴν ἐπιθυμία τοῦ Ἁγίου Σάββα, διότι ἀκόμη ἦτο ἀγένειος, ἦτο μικρός, δὲν ἦταν ἀκόμη ὥριμος νὰ ἀκο­λουθήσει τὸν ἐρημιτικὸ βίο· τοῦ συνέστησε νὰ πάει καὶ νὰ ἐγκαταβιώσει στὴν κοινοβιακὴ μονὴ τοῦ Ὁσίου Θεοκτίστου. Ἐκεῖ ὁ  Ἅγιος Σάββας ἔμεινε πολλὰ χρόνια κοντὰ στὸν  Ὅσιο Θεόκτιστο· τὰ τελευταῖα χρό­νια τῆς ἐκεῖ παραμονῆς του, τὰ πέντε χρόνια, τὰ ἔζησε ἐρημιτικά, ἀκολουθώντας καὶ πάλι τὸν Μέγα Εὐθύμιο, καὶ τελικῶς ὅπως προη­γουμένως εἴπαμε, ὅταν ἐκοιμήθη ὁ Μέγας Εὐθύμιος τὸ 473, ἀποχώ­ρησε καὶ αὐτὸς ἀπὸ τὸ κοινόβιο τοῦ Ὁσίου Θεοκτίστου κι ἄρχισε μόνος του νὰ ζεῖ τὴν ἐρημιτικὴ ζωὴ σὲ ἡλικία 35 ἐτῶν.
Στὴν ἔρημο, κοντὰ στὸν Ἰορδάνη, εἶχε τὴ μεγάλη ευλογία νὰ συναν­τήσει ἐπίσης τὸν  Ὅσιο Γεράσιμο τὸν Ἰορδανίτη, ὅπως ἐπίσης καὶ τὸν  Ὅσιο Θεοδόσιο, μὲ τοὺς ὁποίους ἀνέπτυξε πολὺ μεγάλη καὶ σπουδαία φιλία. Ἐδῶ λοιπὸν ζώντας μόνος του ὁ  Ἅγιος Σάββας, μέσα στὴν ἔρημο, ἐκέρδισε πολλοὺς ἀγῶνες ἐναντίον τῶν δαιμόνων, ἀπέκτησε τὴν ἀφοβία ἐναντίον τῶν δαιμόνων καὶ ἐναντίον τῶν θηρίων, ὅπως ἐπίσης ἀπέκτησε καὶ τὸ σεβασμὸ τῶν βαρβάρων, οἱ ὁποῖοι ζοῦσαν στὴ γύρω περιοχή.  Ἂν μᾶς μείνει καιρὸς θὰ ἀναφερθοῦμε σὲ ἕνα δύο σχετικὰ γεγονότα.  Ἂς διατρέξουμε ὅμως σύντομα αὐτὴν τὴν περίοδο τῆς ζωῆς του: ζώντας λοιπὸν ἐκεῖ στὴν ἔρημο τοῦ Ρουβᾶ καὶ τοῦ Κουτυλᾶ, κά­ποια στιγμὴ δέχθηκε ἐπίσκεψη τῆς Παναγίας μας, τῆς Θεοτόκου, ἕνα βράδυ, ἡ ὁποία τοῦ εἶπε νὰ ἐγκατασταθεῖ στὴν ἀνατολικὴ πλευρὰ τοῦ χειμάρρου τῶν Κέδρων, ὅπου ὑπάρχει ἕνα σπήλαιο. Καὶ ἐκεῖ ὄντως ἐγκαταστάθηκε ὁ  Ἅγιος Σάββας μὲ ὑπόδειξη τῆς Υπεραγίας Θεο­τόκου. Τὸ σπήλαιο αὐτὸ σώζεται μέχρι σήμερα καὶ τὸ δεικνύουν οἱ μο­ναχοί, ἀπέναντι ἀπὸ τὸ μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Σάββα. Ἐκεῖ λοιπόν, ζώντας πολὺ αὐστηρὴ ἀσκητικὴ ζωὴ, μὲ τὴν ἀρετή του προσείλκυσε γύρω πολλοὺς μοναχούς· σὲ πολὺ λίγα χρόνια σχηματίστηκε ἡ πρώτη συνοδεία του ἀπὸ ἐρημίτες, ἀπὸ ἑβδομήντα περίπου μοναχούς. Δὲν ὑπῆρχε ὅμως νερὸ στὴν περιοχή· τὸ νερὸ ἦταν πάρα πολὺ μακριὰ κι ἔπρεπε νὰ τὸ κουβαλοῦν μὲ πολὺ κόπο. Δὲν ὑπῆρχε ἐπίσης ναὸς τὴν περίοδο ἐκείνη γιὰ τὶς λατρευτικὲς ἀνάγκες τῶν μοναχῶν. Μὲ δύο θαυμαστὰ γεγονότα λύθηκαν καὶ τὰ δύο προβλήματα. Ἐν πρώτοις ὑπῆρξε θαυματουργικὴ ἀνάβλυση ὕδατος· προσευχήθηκε ὁ  Ἅγιος Σάββας καὶ παρακάλεσε τὸ Θεό, γιὰ νὰ οικονομηθοῦν οἱ πατέρες, νὰ τοὺς δώ­σει νερό· ἕνα βράδυ λοιπόν, μιὰ βραδιὰ φεγγαρόφωτη, εἶδε ἕνα γάιδαρο κάτω στὸ χείμαρρο νὰ σκάβει μὲ τὸ πόδι του καὶ νὰ πίνει ἀπὸ τὸ νερὸ ποὺ τότε ἀνέβλυσε. Θεώρησε ὁ  Ἅγιος Σάββας πὼς ἦταν αὐτὸ ἀπάντηση στὴν προσευχή του· καὶ ὄντως πῆγε ἐκεῖ στὸ σημεῖο ποὺ εἶχε σκάψει τὸ ζῶο καὶ εἶδε νὰ ἀναβλύζει πόσιμο, πολὺ ὡραῖο νερό, τὸ ὁποῖο διατηρεῖται μέχρι σήμερα· εἶναι τὸ Ἁγίασμα τοῦ Ἁγίου Σάββα, ἀπὸ τὸ ὁποῖο πολλὲς φορὲς ἔχουμε ὅλοι μας ἁγιασθεῖ, καὶ τὸ ὁποῖο οὔτε αὐξάνει οὔτε μειώνεται, ὑπάρχει πάντοτε, ὅλο τὸ ἔτος καὶ τὸ χειμώνα καὶ τὸ καλοκαίρι.
Μία ἄλλη νύχτα, ἐνῶ προσευχόταν ὁ  Ἅγιος Σάββας, εἶδε ἕνα πύρι­νο στύλο στὴν ἄλλη πλευρὰ τοῦ χειμάρρου τῶν Κέδρων, νὰ ἀνεβαίνει καὶ νὰ φθάνει μέχρι τὸν οὐρανό. Τοῦ ἔκανε ἐντύπωση ἡ ἐμφάνιση αὐτοῦ τοῦ πυρίνου στύλου καὶ τὴν ἄλλη μέρα πῆγε πρὸς τὴν περιοχὴ ἐκείνη, καὶ ἐνῶ ἦταν ἥλιος ἐξακολουθοῦσε τὸ φῶς αὐτὸ νὰ λάμπει πε­ρισσότερο ἀπὸ τὸν ἥλιο. Πλησίασε ἐκεῖ στὴ βάση ποὺ ἦταν αὐτὸς ὁ πύρινος στύλος καὶ βλέπει ξαφνικὰ ὅτι ἐκεῖ ἀνοιγόταν μπροστά του ἕνα ὁλόκληρο σπήλαιο, ποὺ ἦταν σὲ σχέδιο καὶ σὲ σχῆμα ναοῦ. Μπαίνει μέσα γεμᾶτος ἔκπληξη καὶ βλέπει σχηματισμένη μία κόγχη καὶ ἄλλους χώρους ποὺ μποροῦσαν νὰ χρησιμοποιηθοῦν ὡς ναὸς γιὰ τὴν ἀδελφότητα. Καὶ ὄντως ὁ  Ἅγιος Σάββας, πολὺ γρήγορα, διαμόρφωσε τὸ σπή­λαιο σὲ ναό, ποὺ μέχρι σήμερα ὀνομάζεται Θεόκτιστος Ναός, Θεόκτιστος Ἐκκλησία· εἶναι ἀφιερωμένη αὐτὴ ἡ ἐκκλησία στὸν  Ἅγιο  Νι­κόλαο. Ἡ θεόκτιστη αὐτὴ ἐκκλησία ὑπῆρξε τὸ πρῶτο λατρευτικὸ κέ­ντρο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα.
4. Μοναχοὶ τῆς Λαύρας στασιάζουν ἐναντίον του
Δὲν ἔλειψαν ὅμως ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ οἱ ἀνθρώπινοι πειρασμοί. Ἐκτος ἀπὸ τοὺς δαίμονες καὶ ἀπὸ τὰ ἄγρια θηρία, εἶχε δυστυχῶς πειρασμοὺς μέσα ἀπὸ τὴ συνοδεία του, μέσα ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν ἀδελφότητα τῶν μοναχῶν. Υπῆρξαν στασιαστὲς κακόγνωμοι μο­ναχοί, οἱ ὁποῖοι ἐφθόνησαν τὴν ἀρετὴ καὶ τὸ κλέος ποὺ εἶχε ἀρχίσει σιγὰ σιγὰ νὰ ἀποκτᾶ ὁ  Ἅγιος Σάββας. Ἐπειδὴ μέχρι τὴν ἡλικία τῶν πενήντα περίπου ἐτῶν δὲν ἦταν ἱερεὺς ὁ  Ἅγιος Σάββας, καὶ ἐνῶ εἶχε γίνει ἡγούμενος ἐξακολουθοῦσε νὰ εἶναι μοναχός, πῆγαν αὐτοὶ οἱ μο­ναχοὶ οἱ στασιαστὲς στὸν Πατριάρχη καὶ τοῦ εἶπαν ὅτι ἐμεῖς δὲν μποροῦμε νὰ ἔχουμε ἡγούμενο αὐτὸν ὁ ὁποῖος δὲν εἶναι κατάλληλος, δὲν εἶναι ἱερεύς, νὰ μᾶς κάνεις ἄλλον ἡγούμενο. Ὁ Πατριάρχης, ὁ Σαλλούστιος, γνωρίζοντας τοὺς κόπους τοὺς ἀσκητικοὺς καὶ τὴν ἁγιότη­τα τοῦ Ἁγίου Σάββα, τὸν ἐκάλεσε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ χωρὶς νὰ τοῦ ἀναφέρει τίποτα γιὰ τὶς κατηγορίες τὶς ὁποῖες διατύπωσαν ἐναντίον του, τὸν χειροτόνησε ἀμέσως ἱερέα τὸ 491 καὶ ἐγκαινίασε συγχρόνως καὶ τὴν θεόκτιστη ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Νικολάου.
Ἐπέστρεψε λοιπὸν ὁ  Ἅγιος Σάββας στὸ μοναστήρι ὡς ἡγούμενος καὶ σ’ ἕνα δύο χρόνια ἄρχισε τὶς ἐργασίες τῆς ἀνοικοδομήσεως τοῦ με­γάλου ναοῦ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, τοῦ μεγάλου ναοῦ τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα. Σὲ λίγα χρόνια, τὸ 502, τελείωσε ἡ οικοδόμη­ση τοῦ ναοῦ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ τὸ 502 ἔγιναν τὰ ἐγκαίνια αὐτοῦ τοῦ μεγάλου ναοῦ. Θὰ ἐνθυμεῖστε ἴσως ὅτι πρὶν ἀπὸ μερικὰ χρόνια, τὸ 2002 γιορτάστηκαν τὰ 1500 χρόνια τῶν ἐγκαινίων τοῦ Ναοῦ καὶ ἔγιναν στὰ Ἱεροσόλυμα σχετικὲς τελετές. Δυστυχῶς μετὰ πάλι νέος πειρασμός, ἐκ μέρους τῶν ἰδίων στασιαστῶν μοναχῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, ἀνάγκασε τὸν  Ἅγιο  Σάββα νὰ ἀποχωρήσει ἀπὸ τὴ Λαύρα.  Ἔφυγε μόνος του ἀπὸ τὸ μοναστήρι, πῆγε καὶ ἐγκαταβίωσε σὲ ἄλλους τόπους. Οἰκονομία Θεοῦ ἦταν καὶ στοὺς ἄλλους τόπους ὅπου ἐγκαταβίωσε ἐπὶ πέντε χρόνια, ἀπὸ τὸ 503 ποὺ ἔφυγε ἀπὸ τὸ μοναστήρι μέχρι τὸ 508, νὰ οἰκοδομήσει πολλὰ ἄλλα μοναστήρια καὶ πολλὲς ἄλλες λαῦρες.
Συνετέλεσε ὅμως ὁ Θεὸς ὥστε νὰ ἐπανέλθει ὁ Ἅγιος Σάββας καὶ πάλι στὸ μοναστήρι του κατὰ τὸν ἑξῆς τρόπο: Οἱ στασιάσαντες μονα­χοὶ ξαναπῆγαν στὸν νέο Πατριάρχη, τὸν Ἠλία, καὶ τοῦ εἶπαν ὅτι πρέπει νὰ τοὺς δώσει νέο ἡγούμενο, διότι δῆθεν τὸν Σάββα τὸν ἔφαγαν τὰ θη­ρία μέσα στὴν ἔρημο. Ὁ Πατριάρχης Ἠλίας ἀπόρησε, πῶς εἶναι δυνα­τὸν νὰ συνέβη αὐτὸ σ’ ἕναν ἅγιο ἄνθρωπο, στὸν ὁποῖον ἐγνώριζε ὅτι ὑποτάσσονται καὶ τὸν σέβονται ἀκόμη καὶ τὰ θηρία, γι' αὐτὸ τοὺς εἶπε νὰ περιμένουν· τὴν ἄλλη μέρα, κατὰ θεία παρακίνηση, ἐμφανίστηκε στὰ Ἱεροσόλυμα ὁ  Ἅγιος Σάββας· τὸν ξαναέστειλε μὲ αὐστηρὸ γράμ­μα πρὸς τοὺς στασιαστὰς ὁ Πατριάρχης, πίσω στὴ Λαύρα, στὸ μονα­στήρι. Καὶ τελικῶς ἦταν τόση ἡ ἀντίδραση αὐτῶν τῶν φθονερῶν καὶ στασιαστῶν μοναχῶν, ὥστε ὅταν ἐπέστρεψε ὁ  Ἅγιος Σάββας καὶ παρουσίασε τὸ γράμμα τοῦ Πατριάρχου, τὸ ὁποῖο τοὺς συνιστοῦσε ὑπα­κοή, τόσο πολὺ ἐκεῖνοι ἐθύμωσαν, ὥστε προέβησαν σὲ μεγάλες κατα­στροφὲς μέσα στὸ μοναστήρι καὶ τελικῶς ἀνεχώρησαν καὶ ἔκτισαν νέο μοναστήρι, τὴ Νέα Λαύρα, ὅπου ὅμως καὶ ἐκεῖ ὁ  Ἅγιος Σάββας, δεί­χνοντας τὴν μεγάλη ἀνεξικακία του πῆγε ὁ ἴδιος καὶ τοὺς βοήθησε νὰ κτίσουν τὸ μοναστήρι καὶ τοὺς ἐγκατέστησε ἱκανὸ καὶ ἄξιο ἡγούμενο γιὰ νὰ τοὺς καθοδηγεῖ.
5. Θαυμαστὰ καὶ διδακτικὰ περιστατικὰ
Προηγουμένως σᾶς εἶπα ὅτι, ἂν μᾶς μείνει καιρός, θὰ ἀναφέρω με­ρικὰ περιστατικὰ ἀπὸ τὴν θαυμαστὴ ζωὴ τοῦ Ἁγίου Σάββα. Κάποια φορὰ λοιπόν, σύμφωνα μὲ τὸ συναξάρι, ὁ  Ἅγιος Σάββας μαζὶ μ' ἕναν ἄλλο μοναχὸ βρισκόταν στὴν ἔρημο, τὰ πρῶτα ἔτη τῆς ἀναχώρησης. Ἐκεῖ λοιπὸν πέρασαν κάποιοι βάρβαροι, κακόγνωμοι καὶ δύστροποι ἄνθρωποι, ποὺ εἶχαν σχεδιάσει νὰ τοὺς θανατώσουν καὶ τοὺς δύο, τὸν  Ἅγιο  Σάββα καὶ τὸ συμμοναστή του, τὸν  Ἄνθο. Γιὰ νὰ βροῦν κάποια πρόφαση ἔστειλαν κατ ἀρχὴν ἕναν ἀπὸ τὴ συμμορία τους στὸ σπή­λαιο νὰ διαμαρτυρηθεῖ στοὺς ἀσκητές, γιατὶ δῆθεν τοὺς ἀδίκησαν καὶ σὲ κάποια ὑπόθεση τοὺς ἐζημίωσαν. Συκοφάντησαν δηλαδὴ ψεύτικα τὸν  Ὅσιο, γιὰ νὰ τὸν ἐξαναγκάσουν νὰ σκανδαλισθεῖ, νὰ μιλήσει ἄγρια, εἰς τρόπον ὥστε νὰ βροῦν ἀφορμὴ νὰ τοὺς φονεύσουν. Στεκό­ταν λοιπὸν οἱ ἄλλοι λησταὶ μακριὰ καὶ ὁ ἕνας ἀπ' αὐτοὺς πλησίασε τοὺς Ὁσίους, οἱ ὁποῖοι βλέποντας τὸν κίνδυνο ὁπλίστηκαν μὲ τὴν Ἱερὰ Προσευχὴ καὶ εἶπαν πρὸς τὸν Κύριο:  Οὗτοι ἐν ἅρμασι καὶ οὗτοι ἐν ἵπποις, ἡμεῖς δὲ ἐν ὀνόματι Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν μεγαλυνθησόμεθα  καὶ τὰ λοιπὰ τοῦ ψαλμοῦ. Καὶ μόλις τελείωσαν αὐτὴ τὴν εὐχὴ κατὰ θαυμαστὸ τρόπο ἄνοιξε ἡ γῆ καὶ κατέπιε ἐκεῖνο τὸ ληστή, ὁ ὁποῖος πῆγε ἐκεῖ νὰ τοὺς σκοτώσει. Οἱ ἄλλοι λησταί, ὅταν εἶδαν αὐτὸ τὸ με­γάλο θαῦμα, ἐτρόμαξαν καὶ ἔφυγαν καὶ δὲν ξαναενόχλησαν τὸν  Ἅγιο  Σάββα.
Παρόμοιο περιστατικὸ προκάλεσε μεγάλη ἐντύπωση στὸν  Ἅγιο  Σάββα καὶ τοῦ ἐγέννησε σπουδαῖες πνευματικὲς σκέψεις ποὺ ὠφελοῦν καὶ ἐμᾶς σήμερα, ἀλλὰ καὶ τοὺς πιστοὺς ὅλων τῶν ἐποχῶν. Συνήντησαν τὸν  Ἅγιο  Σάββα στὴν ἔρημο τέσσερις Ἀγαρηνοί, οἱ ὁποῖοι ἦσαν πεινασμένοι καὶ ἐξαντλημένοι, μέχρι σημείου νὰ εἶναι ἐπικίνδυνοι. Τὸν ἐρώτησαν μήπως ἔχει κάτι φαγώσιμο· ὁ φιλάνθρωπος καὶ ἄφοβος ἀσκη­τὴς τοὺς πῆρε στὸ σπήλαιο του καὶ τοὺς ἐφίλευσε μὲ ὅσα λιτὰ ἐδέσμα­τα, κυρίως χόρτα, εἶχε οἰκονομήσει. Τόσο πολὺ ἐντυπωσιάσθηκαν οἱ βάρβαροι ἀπὸ τὴν καλοσύνη καὶ τὴν ἀρετή του, ὥστε ἐπέστρεψαν με­τὰ ἀπὸ λίγες ἡμέρες καὶ τοῦ ἔφεραν ἄφθονα ἀγαθά· τυριά, ψωμιὰ καὶ χουρμάδες. Ὁ ὅσιος Σάββας διδάχθηκε πολὺ ἀπὸ αὐτὴν τὴν συμπε­ριφορά τους καὶ ἔλεγε:  Ἀλλοίμονό σου ταλαίπωρη ψυχή μου πόσο ἀχάριστη εἶσαι πρὸς τὸν Ευεργέτη Θεό! Αυτοὶ οἱ βάρβαροι, γιὰ μιὰ μικρὴ χάρη ποὺ τοὺς ἔκανα, μοῦ ἔφεραν τόσο πλούσια ἀνταμοιβή. Καὶ ἐμεῖς ποὺ πήραμε ἀπὸ τὸν Θεὸ τόσες δωρεὲς καὶ τόσα χαρίσματα ποιὰ ἀνταμοιβὴ τοῦ δίνουμε; Ποιὰ ἐντολὴ του τηροῦμε; Ποιὰ ἀπολογία θὰ δώσουμε κατὰ τὴν ὥρα τῆς Κρίσεως; .
Ὑπάρχει ἐπίσης καὶ ἕνα ἄλλο θαυμαστὸ γεγονός. Λέγει λοιπὸν τὸ συναξάρι ὅτι σ’ ἕνα σπήλαιο ὅπου βρέθηκε ὁ  Ἅγιος Σάββας διωγμένος ἀπὸ τὴ Λαύρα του ἕνα βράδυ ἀποκοιμήθηκε καὶ κατὰ τὸ μεσονύκτιο ἦρθε τὸ λιοντάρι, ποὺ ἐσύχναζε ἐκεῖ καὶ τὸν βρῆκε νὰ κοιμᾶται. Δάγκω­σε τὸ ἄκρο τοῦ ἱματίου του καὶ τὸν ἔσυρε μὲ ἡμερότητα γιὰ νὰ τὸν βγά­λει ἔξω ἀπὸ τὸ σπήλαιο. Ὁ  Ὅσιος Σάββας ξύπνησε καὶ ὅταν εἶδε μπρο­στά του τὸ φοβερὸ λιοντάρι δὲν ἐδειλίασε, ἀλλὰ ἄρχισε νὰ διαβάζει τὴν ἀκολουθία τοῦ  Ὄρθρου· ὁ λέοντας, ὅταν εἶδε ὅτι προσευχόταν ἥρεμα τὸν ἄφησε καὶ περίμενε ἕως ὅτου τελειώσει τὴν ἀκολουθία ὁ  Ἅγιος, ὁ ὁποῖος, ἀφοῦ ἐτελείωσε, ἔπεσε πάλι νὰ κοιμηθεῖ στὸν τόπο ὅπου συνήθιζε ὁ λέων νὰ κοιμᾶται. Τότε τὸ λιοντάρι, ὅταν εἶδε ὅτι ἔπε­σε πάλι ὁ  Ὅσιος νὰ κοιμηθεῖ στὴ δική του θέση, τὸν ἅρπαξε μὲ τὰ δόν­τια του ἀπὸ τὸ ἱμάτιο καὶ τὸν ἔσυρε δυνατὰ γιὰ νὰ τὸν βγάλει ἔξω ἀπὸ τὸ σπήλαιο. Καὶ ὁ  Ἅγιος Σάββας τοῦ εἶπε:  Τὶ κοπιάζεις θηρίο νὰ μὲ διώξεις; Τὸ σπήλαιο εἶναι μεγάλο καὶ φτάνει καὶ γιὰ τοὺς δυό μας.  Ἂν λοιπὸν θέλεις νὰ κατοικοῦμε μαζί, νὰ ἡσυχάσεις, νὰ μείνουμε κι ἐγώ κι ἐσύ.  Ἂν πάλι δὲν σοῦ ἀρέσει, νὰ πᾶς νὰ βρεῖς ἄλλο σπήλαιο κι ἄφησε ἐμένα ἐδῶ, γιατὶ ἐγώ εἶμαι ἀνώτερος ἀπὸ ἐσένα: ἐγώ πλάστηκα ἐκ χειρὸς Κυρίου καὶ ἐτιμήθην κατ’ ἐικόνα καὶ ὁμοίωσιν . Αὐτὰ εἶπε ὁ Σάββας μὲ ἥρεμη λαλιὰ καὶ ὑπάκουσε τὸ θηρίο· ἀνεχώρησε ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἄφησε τὸν  Ἅγιο  Σάββα ἀνενόχλητο.
6. Νὰ ἐπαναφέρουμε ὡς πρότυπα ζωῆς τοὺς Ἁγίους
Ἀνέφερα αὐτὰ ἐνδεικτικά, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ τὸ δεύτερο μεγάλο διάστημα ζωῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα, τῶν σαράντα ἐτῶν (473-512), για­τὶ εἶναι πολὺ σημαντικὰ καὶ διδακτικὰ γιὰ ὅλους μας. Βλέπουμε ἐν πρώτοις ὅτι, ὅταν στὴν συνεπὴ πνευματική μας πορεία συναντοῦμε ἐμπόδια καὶ δυσκολίες ἐπεμβαίνει ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς γιὰ νὰ μας βοηθήσει, ὅπως ἐπενέβη μὲ τὴν ἀνάβλυση τοῦ νεροῦ καὶ τὴν ὑπόδειξη τῆς θεόκτιστης ἐκκλησίας. Στὸ ἴδιο μας τὸ περιβάλλον βρίσκονται πολλὲς φο­ρὲς κακόγνωμοι καὶ δύστροποι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι, ἐνῶ τοὺς εὐεργε­τήσαμε ἀπὸ φθόνο στρέφονται ἐναντίον μας· ἡ ὑποχωρητικότητα καὶ ἡ ἀνεξικακία εἶναι ὁ καλύτερος τρόπος ἀντιμετώπισης τῶν φθονερῶν καὶ ἀγνωμόνων. Τὸν ἐνάρετο καὶ ἅγιο ἄνθρωπο σέβονται ὅλοι, ἀκόμη καὶ ἐπικίνδυνοι ἄνθρωποι, ἀκόμη καὶ τὰ ἄγρια θηρία. Ἡ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα διασώζεται μέχρι σήμερα ἀλώβητη μέσα σὲ ἕνα ἐχθρικὸ καὶ ἄγριο περιβάλλον, γιατὶ καὶ ὁ  Ἅγιος Σάββας καὶ στὴ συνέχεια οἱ συμμονασταὶ καὶ οἱ μαθηταί του ὅλων τῶν ἐποχῶν προσπαθοῦν νὰ τηρήσουν τὸ  κατ’ εἰκόνα  ἀλώβητο καὶ νὰ φθάσουν στὸ  καθ’ ὁμοίωσιν . Σήμερα δυστυχῶς παραμορφώνουμε καὶ ἐξαχρειώνουμε τὸ  κατ’ εἱκόνα , γινόμαστε χειρότεροι καὶ τῶν ἀλόγων θηρίων· δὲν σεβόμαστε οὔτε τοὺς ἁγίους ἀνθρώπους, οὔτε τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια· σὰν τοὺς στασιαστὰς μοναχοὺς φθονοῦμε καὶ καταστρέφουμε ὅ,τι ἀγαθὸ ὑπάρχει στὸ Μεγάλο Μοναστήρι, στὴν  Ἁγία μας Ἐκκλησία.  Ἔλειψε ἡ ἁγιότητα, ἔλειψε ἡ ἄσκηση, ἔλειψε ἡ ἀρετή, γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Θεὸς θὰ μας ἀφήσει χωρὶς τὴ Χάρη καὶ τὴν ευλογία Του.
Ἡ μόνη ἀποτελεσματικὴ καὶ κατορθωτὴ λύση εἶναι νὰ ἐπαναφέρουμε στὴν παιδεία καὶ στὴν κοινωνία ὡς πρότυπα ζωῆς τοὺς  Ἁγίους, νὰ ἀκολουθήσουμε τὶς διδαχὲς τῶν  Ἁγίων Πατέρων, νὰ τοὺς μιμηθοῦμε στοὺς κόπους, στὶς ἀρετὲς τὶς ποικίλες, γιὰ νὰ δώσει καὶ σὲ ἐμᾶς ὁ Θεὸς νίκες ἐναντίον τῶν δαιμόνων καὶ νὰ μᾶς καταστήσει κληρονό­μους τῆς αἰωνίου ζωῆς καὶ συγκληρονόμους τῶν  Ἁγίων.

* Κήρυγμα στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Ἀντωνίου Θεσσαλονίκης στὶς 5.12.2010.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΥ



 
1. Παιδικὴ ἡλικία τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ ἀποταγὴ τοῦ κόσμου. Ἀσκητικοὶ ἀγῶνες εἰς τὴν Μονὴν τῶν Φλαβιανῶν (439-456)

Ὁ Ἅγιος Σάββας ὁ Ἡγιασμένος ἐγεννήθη τὸ ἔτος 439 π.Χ. ἀπὸ εὐσεβεῖς καὶ πλουσίους γονεῖς εἰς τὴν πόλιν Μουταλάσκην τῆς Καππαδοκίας. Ὁ πατήρ του, στρατιωτικὸς εἰς τὸ ἐπάγγελμα, ἠναγκάσθη νὰ μεταβῇ μετὰ τῆς συζύγου του Σοφίας, εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν διὰ ὑπηρεσιακοὺς λόγους, ἀναθέτων τὴν ἀνατροφὴν τοῦ μικροῦ Σάββα, ὁ ὁποῖος ἦτο μόλις πέντε ἐτῶν εἰς τὸν συγγενῆ του, Ἐρμίαν. Μετὰ ἀπὸ ὀλίγον χρονικὸν διάστημα, δυσαρεστηθεὶς ὁ Σάββας ὑπὸ τῆς συμπεριφορᾶς τῆς συζύγου τοῦ θείου του καὶ ἀπὸ τὴν ἐπακολουθήσασαν διαμάχην μεταξὺ τῶν θείων του, Ἐρμίου καὶ Γρηγορίου, διὰ τὴν ἀνατροφήν του καὶ τὴν διαχείρισιν τῆς περιουσίας τῶν γονέων του, περιεφρόνησε τὸν κόσμον καὶ ἐνετάγη εἰς μοναστήριον, τὸ ὁποῖον ἔφερε τὸ ὄνομα Φλαβιαναί. Ἐκεῖ, ἐπεδόθη εἰς τὴν ἐκμάθησιν τοῦ ψαλτηρίου καὶ τῶν μοναχικῶν ὑποχρεώσεων καὶ ἀφ' ἑτέρου εἰς τὴν ἄσκησιν τῶν θεοειδῶν ἀρετῶν καὶ διέπρεψεν εἰς τὴν ἐγκράτειαν, τὴν σωματικὴν κακοπάθειαν, τὴν ταπεινοφροσύνην καὶ τὴν ὑπακοήν. Ἀνεδείχθη ἀνώτερος ὅλων τῶν συμμοναστῶν του, ἄνω τῶν 65 τὸν ἀριθμόν. Θέλων ὁ Θεὸς νὰ προμηνύσῃ τὴν ἁγιότητα εἰς τὴν ὁποίαν θὰ ἔφθανε, τὸν ἐχαρίτωσε μὲ ἀκράδαντον καὶ θαυματουργὸν πίστιν. Κάποτε εἰσῆλθεν εἰς ἀναμμένον φοῦρνον καί, ἀφοῦ ὡπλίσθη μὲ τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ, ἐξέβαλε, σῶος καὶ ἀβλαβής, τὰ ἐνδύματα τὰ ὁποῖα ὁ ἀρτοποιὸς εἶχε λησμονήσει.
2. Μετάβασις εἰς τὴν Παλαιστίνην καὶ ἄσκησις εἰς τὸ κοινόβιον τοῦ Ἁγίου Θεοκτίστου καὶ πλησίον τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου

    Ἔχων συμπληρώσει εἰς τὸν χῶρον τῶν Φλαβιανῶν δέκα ἔτη ἀγώνων, ἐζήτησε τὴν εὐλογίαν τοῦ Ἡγουμένου, νὰ μεταβῇ ὁριστικῶς εἰς τὴν Ἁγίαν Πόλιν τῆς Ἱερουσαλήμ, ἀφοῦ ἐπεθύμει νὰ ἀνεβαίνῃ διαρκῶς ἀπὸ δόξαν εἰς δόξαν, ἡσυχάζων εἰς τὴν ἔρημον. Ὁ Ἡγούμενος τοῦ παρεῖχε τὴν ἄδειαν ἔπειτα ἀπὸ θεϊκὴν ὀπτασίαν, καὶ ἔτσι ὁ Σάββας, εἰς ἡλικίαν ὀκτωκαίδεκα ἐτῶν, ἔφθασεν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἐφιλοξενήθη εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Ἁγίου Πασσαρίωνος, ὅπου καὶ διέμεινε τὸν χειμῶνα τοῦ ἔτους 456 πρὸς 457 μ.Χ. Παρὰ τὰς προτροπὰς τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Ἐλπιδίου καὶ ἄλλων ἀδελφῶν νὰ παραμείνῃ μαζί τους, ὁ Σάββας εἶχε διαρκῶς εἰς τὸ μυαλόν του νὰ συναριθμηθῇ μὲ τοὺς ἀναχωρητάς, οἱ ὁποῖοι ἠσκοῦντο ὑπὸ τὴν ἐποπτείαν τοῦ θαυματουργοῦ Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου, δι' αὐτὸ ἔλαβε τὴν εὐλογίαν τοῦ Ἐλπιδίου καὶ ἐπῆγε νὰ συναντήσῃ τὸν Μέγαν Εὐθύμιον.
    Ὁ Εὐθύμιος ἠρνήθη νὰ κρατήσῃ τὸν Σάββαν εἰς τὴν Λαύραν του, ἀντιθέτως τὸν ἔστειλε εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Ἀββᾶ Θεοκτίστου, λέγων αὐτοῦ νὰ φροντίζῃ τὸν Σάββαν, διότι αὐτὸς θὰ διέπρεπε εἰς τὴν μοναστικὴν ζωήν. Αὐτὸ τὸ ἔκανε ὁ Μέγας Εὐθύμιος, διὰ νὰ δώσει τὸ παράδειγμα εἰς τὸν Σάββαν νὰ μὴν δέχεται νέους ἀγενείους, ὅταν θὰ ἵδρυε τὴν ἰδικήν του Λαύραν καὶ θὰ ἐγίγνετο νομοθέτης καὶ ἀρχηγὸς ὅλων τῶν ἀναχωρητῶν ἀπὸ τὴν Παλαιστίνην. Ὁ νεαρὸς Σάββας ἐδέχθη τὴν ὁδηγίαν τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου ὡς θέλημα Θεοῦ καὶ ὑπακούων τὸν Ἀββᾶν Θεόκτιστον ἠνίσχυσε τοὺς προτέρους ἀγῶνας του μὲ τὴν νηστείαν, τὴν ἀγρυπνίαν, τὴν ταπεινοφροσύνην καὶ τήν ὑπακοήν,προσθέτων τὴν ἀγάπην καὶ τὴν ἐπιτηδειότητα εἰς τὰς ἐκκλησιαστικὰς ἀκολουθίας, τὴν ἀποδοτικωτάτην διακονίαν καὶ ἐξυπηρέτησιν τῶν ὑπολοίπων μοναχῶν, γενικῶς δηλαδὴ τελείως ἄψογον διαγωγήν.
    Εἰς τοιαύτην θαυμαστὴν πολιτείαν διέμεινε ὁ Ἅγιος Σάββας δέκα ἔτη, μέχρι τὸν θάνατον τοῦ Ἁγίου Θεοκτίστου καὶ ἀκόμα δύο, μέχρι τὴν κοίμησιν τοῦ διαδόχου του Θεοκτίστου Μάριδος. Ἀπὸ τὸν νέον Ἡγούμενον Λογγίνον, ὁ Ἅγιος ἐζήτησε νὰ τοῦ ἐπιτρέψῃ τὴν ἡσυχαστικὴν ζωήν, ἔχων ὁ Λογγίνος εἰς τὸ μυαλόν του τὴν ὑψηλοτάτην ἀρετὴν τοῦ Σάββα καὶ ἔχων λάβει καὶ τὴν γνώμην τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου, τοῦ τὴν ἐπέτρεψε. Ἀπὸ τότε καὶ διὰ πέντε ἔτη, ὁ Ἅγιος Σάββας διέμενε τὰς πέντε ἡμέρας τῆς ἑβδομάδος νῆστις εἰς ἓν σπήλαιον νοτίως τῆς Μονῆς, εἰς τὸ ὁποῖον προσηύχετο καὶ ἠργάζετο καὶ μόνον τὰ Σάββατα καὶ τὰς Κυριακὰς ἐπέστρεφε εἰς τὴν Μονήν, διὰ νὰ μεταφέρῃ τὰ ἐργόχειρά του καὶ νὰ λάβῃ μέρος εἰς τὰς κοινὰς προσευχάς. Καθ' ὅλην τὴν διάρκειαν τῆς Τεσσαρακοστῆς, ὁ Ἅγιος Σάββας διέμενε μὲ τὸν Μέγαν Εὐθύμιον καὶ τὸν μακάριον Δομετιανόν, μαθητὴν ἐκείνου, εἰς τὴν πανέρημον τοῦ Ρουβᾶ, μεταξὺ τοῦ Χειμάρρου τῶν Κέδρων καὶ τῆς Νεκρᾶς Θαλάσσης, μὲ νηστείαν, ὀλιγοποσίαν, προσευχὴν καὶ ἀγρυπνίαν. Τὴν συνήθειαν αὐτὴν διετήρησε ὁ Ἅγιος καὶ κατὰ τὰ μετέπειτα ἔτη. Τὴν 20ην Ἰανουαρίου τοῦ 473, ὁ μέγας πατὴρ ἡμῶν Εὐθύμιος ἐκοιμήθη ὁσιακῶς ἐν εἰρήνῃ.

3. Ἀπομόνωσις τοῦ Ἁγίου Σάββα εἰς τὴν ἔρημον, ἵδρυσις τῆς Ἱερᾶς Λαύρας καὶ ἀνάδειξις τοῦ Ἁγίου εἰς ἀρχηγὸν
τῶν ἀναχωρητῶν (473-493)

    Τότε ὁ Ἅγιος Σάββας, κατὰ τὸ τριακοστὸν πέμπτον ἔτος τῆς ἡλικίας του, δὲν ἠθέλησε νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸ Κοινόβιον, ἀλλὰ κατευθύνθη πρὸς τὰς ἀνατολικὰς ἐρήμους Ρουβὰ καὶ Κουτυλά, τὴν ἰδίαν περίοδον, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης ἔλαμπε εἰς τὴν ἔρημον τοῦ Ἰορδάνου. Εἰς τὰς ἐρήμους αὐτάς, συνεδέθη πνευματικῶς μὲ τὸν Ἅγιον Θεοδόσιον τὸν Κοινοβιάρχην μέσῳ τοῦ μοναχοῦ Ἄνθου, ὅπου διέμεινεν ὁ Ἅγιος Σάββας τέσσαρα ἔτη. Τότε, ἐκέρδισε τὴν κατὰ τῶν δαιμόνων καὶ τῶν θηρίων πλήρη ἀφοβίαν, ἀλλὰ καὶ τὸν σεβασμὸν τῶν βαρβάρων, χάριν εἰς τὴν πίστιν εἰς τὸν Θεὸν καὶ τὴν ἀρετήν του. Μετὰ ἀπὸ αὐτά, προσετάχθη ἀπὸ ἄγγελον ἐπάνω εἰς τὸ ὄρος τῆς Εὐδοκίας, μετώκησε εἰς τὴν ἀνατολικὴν πλευρὰν τοῦ χειμάρρου τῶν Κέδρων, εἰς τὸ σπήλαιον, τὸ ὁποῖον ἕως σήμερον δείκνυται ὡς τὸ σπήλαιον τοῦ Ἁγίου Σάββα, ἔναντι τῆς Λαύρας. Πέντε χρόνια μετά, ἤρχισαν νὰ συναθροίζονται πλησίον αὐτοῦ ἐρημίται καὶ ἀναχωρηταί, ἕως ἑβδομήκοντα τὸν ἀριθμόν, ἄνδρες οὐράνιοι καὶ χαριτοφόροι, οἱ ὁποῖοι ἀπετέλεσαν καὶ τὴν πρώτην συνοδείαν τῆς Λαύρας τὸ ἔτος 483. Μετὰ τὴν πρώτην ὀργάνωσιν τῆς Λαύρας καὶ τὴν ἀνάβλυσιν ἁγιάσματος θαυματουργικῶς μετὰ ἀπὸ προσευχὴν τοῦ Ἁγίου, ὁ Ἅγιος Σάββας εἶδε εἰς τὴν δυτικὴν ὄχθην, ἀπέναντι τοῦ σπηλαίου του, νὰ ὑψώνεται εἰς τὸν οὐρανὸν στύλος πύρινος. Ἀφοῦ ἠρεύνησε τὸν τόπον τοῦ θαύματος τὴν ἑπομένην ἡμέραν, ηὗρε τὸ θεόκτιστον σπήλαιον, τὸ ὁποῖον εἶχε κατάλληλον μορφὴν διὰ νὰ γίνῃ ναός. Αὐτὸν κατέστησεν κέντρον τῆς Λαύρας ὁ Ἅγιος Σάββας, ὀργανώνων καὶ τὰς ὑπολοίπους ὑπηρεσίας. Ἡ συνοδεία του ἔφθανε τότε τοὺς ἑκατὸν πεντήκοντα μοναχούς.
    Θὰ ἦτο ὅμως ἀδύνατον νὰ μὴν ἐνταθοῦν οἱ πειρασμοὶ καὶ τὰ σκάνδαλα τοῦ διαβόλου, ἐναντίον ἑνὸς τόσο θεϊκοῦ σχεδίου. Ὁ Ἅγιος Σάββας ὑπέστη τὴν περιφρόνησιν καὶ τὴν συκοφαντίαν ἐκ μέρους τῶν ἰδικῶν του μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι ἐζήτησαν ἀπὸ τὸν Πατριάρχην Σαλλούστιον τὴν ἀντικατάστασίν του εἰς τὴν ἡγουμενίαν. Ὁ Πατριάρχης Σαλλούστιος ἀντὶ αὐτοῦ γνωρίζων τὴν ἁγιότητα τοῦ Σάββα, τὸν ἐχειροτόνησε πρεσβύτερον, καὶ ἀνακαίνισε τὴν Θεόκτιστον Ἐκκλησίαν τὴν δωδεκάτην Δεκεμβρίου τοῦ 491.
    Ἡ ἐπὶ γῆς οὐρανία πολιτεία τοῦ Ἁγίου Σάββα ἐσυνεχίζετο: ἡ προσέλευσις μοναχῶν, καὶ ἰδιαιτέρως Ἀρμενίων, ηὐξάνετο ὅπως ἐπίσης τὰ θαύματα καὶ ἡ ἄσκησις τοῦ Ἁγίου, ὁ ὁποῖος κατὰ τὴν Μεγάλην Τεσσαρακοστὴν ἔζει ὑπερανθρώπως εἰς τὴν πανέρημον ζωήν. Εἰς τὴν Λαύραν προσῆλθε ὁ ὁσιώτατος Ἰωάννης, ἐπίσκοπος Κολωνίας, ὡς ἁπλὸς μοναχός, ὁ ὁποῖος ἀργότερον κατέστη περιβόητος διὰ τὴν ἀρετήν του. Τὸ 492, ὁ Ἅγιος Σάββας ἦλθε εἰς τὸ φρούριον τοῦ Καστελλίου, εἰς τὴν ἔρημον βορειοανατολικῶς τῆς Λαύρας καί, ἀφοῦ ἐξεδίωξε τοὺς δαίμονας, οἱ ὁποῖοι ὑπῆρχον ἐκεῖ, ᾠκοδόμησε κοινόβιον καὶ ἐτοποθέτησε μοναστικὴν ἀδελφότητα. Μετὰ ἀπὸ ὀλίγον καιρόν, ὁ Πατριάρχης Σαλλούστιος ἀνέδειξε τὸν μὲν Σάββα ἄρχοντα καὶ νομοθέτην ὅλων τῶν ἀναχωρητῶν καὶ κελλιωτῶν, ὁ ὁποῖος ὑπήγετο εἰς τὴν Ἁγίαν Πόλιν, τὸν δὲ Θεοδόσιον τὸν Κοινοβιάρχην ἀρχηγὸν καὶ ἀρχιμανδρίτην ὅλων τῶν κοινοβίων. Διὰ αὐτό, ὁ Ἅγιος Σάββας ἔλεγε χαριέντως πρὸς τὸν Ἅγιον Θεοδόσιον ὅτι ὁ ἴδιος ἦτο «ἡγούμενος ἡγουμένων», ἐνῶ ὁ Θεοδόσιος «ἡγούμενος παιδίων», δηλαδὴ ἀρχαρίων.

4. Οἰκοδόμησις τοῦ Ναοῦ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου. Ἀποχώρησις τοῦ Ἁγίου ἀπὸ τὴν Λαύρα (494-508)

    Τὸ ἔτος 494 μ.Χ., ἤρχισαν καὶ αἱ ἐργασίαι ἀνοικοδομήσεως τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Θεοτόκου, αἱ ὁποῖαι ἔγιναν ἀρκετὰ ἔτη ἀργότερον, τὴν 1ην Ἰουλίου τοῦ 501 μ.Χ., διότι ὁ Θεόκτιστος Ναὸς καὶ ὁ μικρὸς εὐκτήριος οἶκος δὲν ἐπαρκοῦσαν διὰ τὰς λατρευτικὰς ἀνάγκας τῆς Λαύρας.
    Ὡστόσο οἱ μαθηταί, οἱ ὁποῖοι πρό ὀλίγων ἐτῶν εἶχαν κατηγορήσει τὸν Ἅγιον, ἐστασίασαν καὶ πάλιν εἰς τέτοιον βαθμόν ὥστε νὰ ἀναγκασθῇ ὁ Ἅγιος Σάββας, διὰ νὰ μὴν τοὺς ἐνοχλήσῃ περισσότερον, νὰ ἀποχωρήσῃ ἀπὸ τὴν Λαύραν. Ἡ ἀπουσία του διήρκεσε πέντε ἔτη (503-508 μ.Χ.), κατὰ τὰ ὁποῖα συνέστησε δύο νέα κοινόβια εἰς τὰ Γάδαρα καὶ εἰς τὴν Νικόπολιν, εἰς τόπους ὅπου προσήρχοντο πρὸς αὐτὸν πιστοί, διὰ νὰ μονάσουν πλησίον αὐτοῦ. Τελικῶς, ἡ ἀποκατάστασίς του εἰς τὴν θέσιν τοῦ Ἡγουμένου εἶχε ἀποτέλεσμα τὴν φυγὴν τῶν στασιαστῶν ἀπὸ τὴν Μεγίστην καὶ τὴν ἐγκαταβίωσίν τους εἰς τὴν Νέαν Λαύραν καὶ ὅμως ὁ ἀνεξίκακος Ἅγιος καὶ ἐκεῖ τοὺς ἐβοήθησε νὰ κτίσουν καὶ νὰ διοργανώσουν τὴν Λαύραν των, ἐγκαθιστάντες εἰς αὐτοὺς ἡγούμενον τόν ἁγιώτατον Ἰωάννην.

5. Ἵδρυσις νέων Μονῶν, πρώτη μετάβασις εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν καὶ ὁ ἀγών του κατὰ τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ (509-516)

    Τὰ ἑπόμενα ἔτη, ὁ Ἅγιος ἐπεδόθη εἰς τὴν καλλιέργειαν τῶν πνευματικῶν του τέκνων. Συνέστησε μέχρι τὴν στιγμὴν τοῦ θανάτου του ἄλλας δύο Λαύρας, αὐτὴν τοῦ Ἐπταστόμου (512 μ.Χ.) καὶ αὐτὴ τοῦ Ἱερεμίου (531 μ.Χ.) ἀλλὰ καὶ ἄλλα δύο κοινόβια, τὸ τοῦ Σπηλαίου (509 μ.Χ.) καὶ τὸ τοῦ Σχολαρίου (512 μ.Χ.). Τὴν τελευταίαν εἰκοσαετίαν τῆς ζωῆς του, ἐλάμπρυναν καὶ ἄλλαι θαυμασταὶ πράξεις, αἱ ὁποῖαι εἶχαν τεραστία σημασία διὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴν καὶ τὴν παγκόσμιον ἱστορίαν. Ὑπὸ τὴν πίεσιν τῶν μεθοδεύσεων τοῦ μονοφυσίτου αὐτοκράτορος Ἀναστασίου (491-518) καὶ τῶν πρωτοστατῶν τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ «Ἀκεφάλων» Σεβήρου, Φιλοξένου καὶ Σωτηρίχου, αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι τῆς Ἀνατολῆς περιήρχοντο σταδιακῶς εἰς τὰς χεῖρας μονοφυσιτῶν ἐπισκόπων. Ὁ Ἅγιος Σάββας μετὰ ἀπὸ παρακίνησιν τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Ἠλία (494-516) μετέβη εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τὸ 512, ὅπου κατώρθωσε μὲ τὴν φήμην καὶ τὴν ἁγιότητά του νὰ πείσῃ τὸν αὐτοκράτορα νὰ ἀναστείλῃ τὴν ἐξορίαν τοῦ Ἠλία. Ὅταν τὸ ἑπόμενον ἔτος ἡ ἐκτόπισις τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριάρχου ἐτέθη ὑπὸ τοῦ αὐτοκράτορος εἰς ἐφαρμογήν, ὁ Ἅγιος Σάββας συνεκέντρωσε εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα ὅλους τοὺς μοναχοὺς τῆς ἐρήμου, διὰ νὰ προφυλάξῃ τὸν Ἠλίαν, καὶ ἀναθεμάτισε τοὺς αἱρετικοὺς ἀπεσταλμένους τοῦ αὐτοκράτορος. Παρόμοιον κινητοποίησιν ἐφήρμοσε τρία ἔτη ἀργότερον, τὸ 516 μ.Χ., διὰ νὰ στηρίξῃ εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν τὸν νέον Πατριάρχην Ἱεροσολύμων, Ἰωάννην τὸν Γ΄(516-524) βοηθούμενος ἀπὸ τὸν Ἅγιον Θεοδόσιον τὸν Κοινοβιάρχην. Ἡ κινητοποίησις αὐτὴ διεφύλαξε τὴν Ἐκκλησίαν τῶν Ἱεροσολύμων εἰς τὴν ὀρθὴν πίστιν, τὴν στιγμὴν κατὰ τὴν ὁποίαν αἱ Ἐκκλησίαι Κωνσταντινουπόλεως, Ἀλεξανδρείας καὶ Ἀντιοχείας εἶχον περιέλθει εἰς μονοφυσίτας Πατριάρχας. Ἀργότερον, ἡ Ὀρθοδοξία ἀπεκατεστάθη πλήρως.

6. Συνέχισις τῆς oσιακῆς ζωῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα.
Συνάντησις μὲ τὸν Ἰουστινιανὸν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν.
Κοίμησις τοῦ Ἁγίου (516-532)

    Ἡ δευτέρα μετάβασις τοῦ Ἁγίου Σάββα εἰς τὴν βασιλεύουσαν ἔλαβεν χώραν περίπου εἴκοσι ἔτη μετὰ τὴν πρώτην τὸ 530 μ.Χ., ὅταν ὁ Ἅγιος ἦτο ἐνενήκοντα ἐτῶν. Ὁ Ἅγιος ἐπέτυχε ἐκεῖ τὴν ἀπαλλαγὴν τῆς Παλαιστίνης ἀπὸ τὰ σκληρὰ μέτρα, τὰ ὁποῖα ὁ αὐτοκράτωρ Ἰουστινιανὸς ἤθελε νὰ ἐπιβάλῃ, συνεπείᾳ τῶν ταραχῶν, τὰς ὁποίας εἶχε προκαλέσει ἡ ἐξέγερσις Σαμαρειτῶν καὶ Ἰουδαίων (529). Ὁ Ἅγιος παρότρυνε ἀκόμη τὸν εὐσεβῆ βασιλέα, ὁ ὁποῖος εἶχε ἀντιληφθεῖ ὁ ἴδιος μὲ ὀπτασίαν τὴν ἁγιότητα τοῦ Σάββα, νὰ προβῇ εἰς τὴν δίωξιν τῶν αἱρέσεων τοῦ Ἀρείου, Νεστορίου καὶ Ὠριγένους καὶ εἰς τὰ κοινωφελῆ ἔργα εἰς τὴν Παλαιστίνην, ἔναντι τῶν ὁποίων θὰ ἀπεκόμιζε ἐπέκτασιν τῆς αὐτοκρατορίας εἰς τὴν Ἀφρικὴν καὶ Ἰταλίαν. Πραγματικῶς, ἡ εὐλογία καὶ ἡ προφητεία αὐτὴ τοῦ Ἁγίου Σάββα ἐξεπληρώθησαν. Αἱ νίκαι τῶν στρατηγῶν Βελισσαρίου καὶ Ναρσὴ ἔφεραν καὶ πάλιν τὰ δυτικὰ τμήματα τῆς Αὐτοκρατορίας ὑπὸ τοῦ αὐτοκράτορος τῆς Πόλεως. Τοιαύτη ἦτο ἡ προφητικὴ χάρις τοῦ Ἁγίου Σάββα. Πόσα ἐκ τῶν θαυμάτων τοῦ Ἁγίου δύναται κάποιος νὰ διηγηθῇ καὶ ποῖον νὰ θαυμάσῃ πρῶτον!
    Ἡ χάρις του ἔφθασε καὶ ἕως ὅτου νὰ λύσῃ μὲ τὴν προσευχήν του πενταετῆ ἀνομβρίαν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, τὴν ὁποίαν εἶχε προκαλέσει ἡ ἄδικος ἐκτόπισις τοῦ Πατριάρχου Ἠλιοῦ καὶ ἡ ἐξ αἰτίας αὐτοῦ ὀργὴ Θεοῦ τὸ ἔτος 520. Ὅμως ἡ ἐπιστροφή του ἀπὸ τὴν Βασιλεύουσαν ἐσήμαινε καὶ τὴν ἀρχὴν τοῦ τέλους τῆς ἐπιγείου πολιτείας του. Ὁ Ὅσιος Σάββας ὁ Ἡγιασμένος ἀνεπαύθη ἐκ τῶν κόπων του τὴν 5ην Δεκεμβρίου τοῦ 532 μ.Χ. Εἶχε ζήσει εἰς τὸ Κοινόβιον τῶν Φλαβιανῶν δέκα ἔτη, ἕως τοῦ 18ου ἔτους τῆς ἡλικίας του, ἐπτακαίδεκα ἔτη εἰς τὸ κοινόβιον τοῦ Ἁγίου Θεοκτίστου εἰς τὴν Παλαιστίνην καὶ πεντήκοντα ἐννέα ἔτη εἰς τὴν ἔρημον καὶ εἰς τὴν Μεγίστην Λαύραν. Τὸ ἔτος 547 τὸ τίμιον λείψανόν του εὑρέθη ἐντὸς τοῦ μνήματος, σῶον καὶ ἀδιάλυτον, μετεφέρθη δὲ εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν πολλοὺς αἰῶνας ἀργότερον καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ὑπὸ τῶν Σταυροφόρων εἰς τὴν Ἐνετίαν τὸ 1204. Τὸ 1965 ἐπεστράφη ὁριστικῶς εἰς τὴν Μεγίστην Λαύραν. Ἡ πρωτοφανὴς ἀπήχησις τῆς ζωῆς του εἰς τοὺς πιστοὺς εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὴν συγγραφὴν τοῦ Βίου του ἀπὸ τὸν Κύριλλον τὸν Σκυθοπολίτην τὸ ἔτος 557 μ.Χ., ἐφ' ὅσον κατὰ τοὺς ἀψευδεῖς λόγους τοῦ Κυρίου Ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τὸ ποιὸν τῶν ἀνθρώπων γνωρίζεται ἐκ τῶν καρπῶν τῶν κόπων τους. Ἡ περαιτέρω πορεία τῆς Ἱερᾶς καὶ Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ὁσίου Σάββα ἀποτελεῖ καρπὸν τῆς θεϊκῆς ἀρετῆς τοῦ Ἁγίου καὶ ἀπόδειξιν τῆς δόξης καὶ παρρησίας, τῆς ὁποίας ηὗρε πλησίον τοῦ Θεοῦ, διὰ τῶν ὁποίων σώζει μέχρι σήμερον τὸ κυριώτερον μοναστικὸν καθίδρυμα τῆς ἐρήμου τῆς Ἰουδαίας. Ἀληθινῶς προκαλοῦν τὸν θαυμασμὸν τὰ ἀπειράριθμα θαύματα τοῦ Ὁσίου ἀλλὰ καὶ ἡ ἀπήχησις τῆς μοναστικῆς ζωῆς τῆς Λαύρας του, ἡ ὁποία ἀπετέλεσε πρότυπον καὶ καθοριστικὸν παράγοντα εἰς τὴν διαμόρφωσιν τῆς μοναστικῆς ζωῆς καὶ τῆς λατρευτικῆς τάξεως τῆς Ἐκκλησίας ἀνὰ τὴν Οἰκουμένην, ἐκτὸς τῶν ὁποίων προσέφερε πλῆθος Ἁγίων ἀνδρῶν γνωστῶν καὶ ἀγνώστων, ἀναμέσον τῶν ὁποίων διαλάμπει ἰδιαιτέρως ὁ μέγιστος Θεολόγος τοῦ 8ου αἰῶνος ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός. Ἡ τιμὴ τοῦ Ἁγίου Σάββα διεδόθη τάχιστα ἀπὸ τὴν Ρώμην ἕως καὶ τὴν Γεωργίαν τοῦ Καυκάσου. Οἱ διάδοχοί του εἰς τὴν ἡγουμενίαν ἀνέδειξαν τὴν Λαύραν προπύργιον τῆς Ὀρθοδοξίας εἰς τὴν Παλαιστίνην κατὰ τοῦ Ὠριγενισμοῦ, Μονοθελητισμοῦ, Εἰκονομαχίας καὶ Παπισμοῦ μὲ πανορθόδοξον ἐμβέλειαν. Μετὰ τοὺς μέσους χρόνους, ἡ Λαύρα ἀνεδείχθη παιδευτήριον τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος, τὰ μέλη τῆς ὁποίας ἔπαιρναν ἀπὸ τὴν Λαύραν προπαίδειαν τῆς μοναχικῆς πολιτείας καὶ πεῖραν τῶν Ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων. Ὅλα αὐτὰ ὀφείλονται εἰς τὴν πρεσβείαν καὶ τὸ παράδειγμα τοῦ Ἁγίου Σάββα: «Λαμπρὰ τοῦ πεφωτισμένου πατρὸς ἡμῶν Σάββα τὰ θεῖα χαρίσματα ἡ μὲν γὰρ πολιτεία ἔνδοξος, ὁ δὲ βίος ἐνάρετος καὶ ἡ πίστις Ὀρθόδοξος. Καὶ τοῦτο μὲν ἐκ μέρους ἤδη διὰ τῶν εἰρημένων ἀπεδείχθη».
 
Ἡ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα

Ἓν ἐκ τῶν σημαντικοτέρων μοναστηρίων τῆς Ἰουδαϊκῆς Ἐρήμου, εἶναι ἡ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. Εἰς τὴν κεντρικὴν ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία εἶναι μονόκλιτος βασιλικὴ μὲ τροῦλλον, κτίσμα τοῦ 6ου μ.Χ. αἰῶνος φυλάσσεται τὸ λείψανον τοῦ Ἁγίου. Ἡ πρώτη Ἐκκλησία–σπηλιά, ἀφιερωμένη εἰς τὸν Ἅγιον Νικόλαον, ἐγκαινιάσθη τὸ 484 ἀπὸ τὸν ἴδιον τὸν ἱδρυτὴν ἅγιον Σάββα. Τὸ ἀσκηταριὸν τοῦ ἁγίου Σάββα. Τὸ ἀσκηταριὸν τοῦ μεγάλου ὑπερασπιστοῦ τῆς ὀρθοδοξίας τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ. Τὸ μοναστήριον ἢ ὅπως ὠνομάζετο παλαιότερον ἡ «Μεγάλη Λαύρα» ἱδρύθη τὸ 485 μ.Χ. ἀπὸ τὸν Ἅγιον Σάββα καὶ ἐδῶ ἔγραψε τὰ περισσότερα συγγράμματά του.
Ὅμως ἡ ἐποχὴ τῆς ἀκμῆς του δὲν συμπίπτει οὔτε μὲ τοὺς χρόνους τῆς ἡγουμενίας τοῦ ἱδρυτοῦ, ἀλλὰ οὔτε καὶ μὲ τοὺς χρόνους τῆς εὐημερίας τῶν ἄλλων μοναστηριῶν τῆς ἐρήμου τῆς Ἰουδαίας, τὸν 5ον καὶ 6ον αἰῶνα. Ἡ ἀκμὴ τοῦ μοναστηριοῦ ἤρχισε μετὰ τὴν περσικὴν εἰσβολήν, τὸ 614 καὶ τὴν ἀραβικὴν κατάκτησιν τῆς Παλαιστίνης τὸ 638. Ὁλόκληρος ὁ ὄγδοος αἰὼν καὶ τὰ πρῶτα πεντήκοντα χρόνια τοῦ ἐνάτου, ἦσαν τὰ καλύτερα καὶ ἐνδοξότερα χρόνια τῆς ἱστορίας.
Ἐμόνασαν εἰς αὐτὸ ἄνω τῶν 150 μοναχῶν καὶ μεταξὺ αὐτῶν μεγάλαι μορφαὶ τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Μελωδός,ὁ Ἅγιος Στέφανος ὁ Μελωδός, ὁ Ἅγιος Θεόδωρος, ὁ Ἅγιος Θεοφάνης, οἱ Ἅγιοι Μιχαήλ, Θεοφάνης καὶ Θεόδωρος Σύγκελος κ.ἃ.
Τὰ σημάδια τῆς πολυκαιρίας καὶ τῶν συμφορῶν, τῶν σφαγῶν καὶ τῶν λεηλασιῶν, τὰς ὁποίας ὑπέστη τὸ μοναστήριον εἰς τὸ πέρας τῶν αἰώνων εἰς τὴν καρδίαν τῆς ἐρήμου ἀνάμεσον τῆς Βηθλεὲμ καὶ τῆς Νεκρᾶς Θαλάσσης φαίνονται μέχρι σήμερον. Ὅμως παρ’ὅλα αὐτὰ ἵσταται ἀγέρωχον καὶ ὑπερήφανον εἰς τὴν καρδίαν τῆς ἐρήμου, προσμένον τὸν κάθε προσκυνητήν. Τὰ ἀξιολογώτερα προσκυνήματα τοῦ Μοναστηριοῦ εἶναι :
-Ὁ Τάφος τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς μονῆς, Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου.
-Ἡ κεντρικὴ ἐκκλησία, μονόκλιτος βασιλικὴ μὲ τροῦλλον, κτίσμα τοῦ 6ου αἰῶνος. Ἐντὸς τῆς ἐκκλησίας φυλάσσεται τὸ λείψανον τοῦ ἁγίου.
-Ἡ πρώτη Ἐκκλησία –Σπηλιά, ἀφιερωμένη εἰς τὸν ἅγιον Νικόλαον, ἡ ὁποία ἐνεκαινιάσθη τὸ 484 ἀπὸ τὸν ἴδιον τὸν ἱδρυτήν, ἅγιον Σάββα.
-Τὸ ἀσκηταριὸν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ
-Τὸ ἀσκηταριὸν τοῦ ἁγίου Σάββα
-Τὰ παρεκκλήσια τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων καὶ τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, τὰ ὁποῖα σήμερον χρησιμοποιοῦνται ὡς σκευοφυλάκια. Τὸ μοναστήριον, ἢ ὅπως ὠνομάζετο παλαιότερον ἡ «Μεγάλη Λαύρα» ἱδρύθη τὸ 485 μ.Χ. ἀπὸ τὸν ἅγιον Σάββα. Ἡ ἀκμὴ τοῦ μοναστηριοῦ ἤρχισε μὲ τὴν περσικὴν εἰσβολὴν τὸ 614 καὶ τὴν ἀραβικὴν κατάκτησιν τῆς Παλαιστίνης τὸ 638. Ὁλόκληρος ὁ ὄγδοος αἰὼν καὶ τὰ πρῶτα χρόνια τοῦ ἐνάτου ἦταν τὰ ἐνδοξότερα. Τὸν 4ον αἰῶνα ὁ χῶρος τοῦ Ὑπερώου περιελήφθη εἰς μίαν μεγαλοπρεπῆ βασιλικὴν, ἡ ὁποία ὠνομάζετο «Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἁγίας Σιών».
Τὸ 614 ἡ ἐκκλησία τῆς Σιὼν καὶ τὸ Ὑπερῶον κατεστράφησαν ὑπὸ τῶν Περσῶν. Ὀλίγα χρόνια ἀργότερον ἐπανεκτίσθη ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ἱερουσαλὴμ Μοδέστου, ἀλλὰ κατεστράφη καὶ αὐτὴν τὴν φορὰν ὑπὸ τῶν Ἀράβων. Μετὰ τὴν ἐκδίωξιν τῶν Σταυροφόρων ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλὴμ ὁ χῶρος τοῦ Ὑπερώου κατελήφθη ὑπὸ τῶν μουσουλμάνων καὶ διὰ μέγα χρονικὸν διάστημα ἐχρησιμοποιήθη ὡς τζαμί.

Συνοπτικὴ ἱστορία τῆς Ἱερᾶς Λαύρας τοῦ Ἁγίου Σάββα
Ἀπὸ τὴν Ἵδρυσιν τῆς Ἱερᾶς Λαύρας ἕως τῆς ἀραβικῆς κατακτήσεως (483-638 μ.Χ.)

1. Ἡ κατὰ τὴν ἔρημον τῆς Ἰουδαίας Ἱερὰ καὶ Σεβασμία Λαύρα τοῦ Ὁσίου μας πατρὸς Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου ἀποτελεῖ φαινόμενον μοναδικὸν εἰς τὴν Ἐκκλησιαστικὴν Ἱστορίαν, χάριν εἰς τὴν συμβολὴν καὶ τὴν διαμόρφωσιν τῆς ὀρθοδόξου λατρείας, τῆς μοναχικῆς τάξεως καὶ τῆς ὑμνογραφίας, εἰς τὴν παρουσίαν πλήθους Ἁγίων, αὐστηρῶν ἀναχωρητῶν, θεοπνεύστων θεολόγων καὶ μαρτύρων. Ἀκόμη χάριν εἰς τὸν σπουδαῖον ρόλον, τὸν ὁποῖον διεδραμάτισε εἰς τὴν καταπολέμησιν ὅσων αἱρέσεων ἐνεφανίσθησαν εἰς τὴν Ἁγίαν Γῆν μετὰ τὴν ἵδρυσίν της καὶ εἰς τὴν προάσπισιν τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τῶν δικαιωμάτων τοῦ κανονικοῦ Ἑλληνορθόξου Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων.
Ἀριθμοῦσα ἄνω τῶν 1.500 ἐτῶν ζωῆς (483-2002) ἄνευ διακοπῆς τῆς λειτουργίας της, ἡ Μεγίστη τοῦ Ἁγίου Σάββα Λαύρα ὀφείλει τὴν ἵδρυσίν της καὶ τὴν μετέπειτα ἐξέλιξίν της εἰς τὸν Θεοχαρίτωτον, πνευματοφόρον μοναστὴν Ἅγιον Σάββα (439-532), ὁ ὁποῖος ἀπετέλεσε λύχνον εἰς ὑψηλὸν τόπον, εἰς ὅσους ἠθέλησαν νὰ βιώσουν τὴν ἀναχωρητικὴν ζωήν, καὶ ἰσχυρὸν πρεσβευτὴν πρὸς τὸν Κύριον, ὑπὲρ ὅλων τῶν μεταγενεστέρων «Σαββαϊτῶν» Μοναχῶν. Τὸν πρῶτον πυρήνα τῆς Λαύρας ἐδημιούργησαν οἱ ἑβδομήκοντα ἀναχωρηταί, οἱ ὁποῖοι συνεκεντρώθησαν εἰς τὸν Ἅγιον Σάββα ἀπὸ τὸ 483 μ.Χ. Κατόπιν ἡ Λαύρα μετεφέρθη ἀπὸ τὴν ἀνατολικὴν πλευρὰν τοῦ Χειμάρρου τῶν κέδρων, ὅπου τὸ ἀσκητήριον τοῦ Ἁγίου Σάββα, εἰς τὴν δυτικήν, ὅπου καὶ ἐκτίσθη ἡ Θεόκτιστος Ἐκκλησία (486, 491 μ.Χ.). Ἡ αὔξησις τῆς ἀδελφότητος κατέστησε ἀναγκαίαν τὴν οἰκοδόμησιν τοῦ μεγάλου Ναοῦ τῆς Θεοτόκου (501 μ.Χ.) καὶ τὴν διοργάνωσιν τῶν κτισμάτων καὶ τῶν ὑπηρεσιῶν τῆς Λαύρας ὥστε νὰ ἀνταποκρίνεται εἰς τὰς ὁλοένα αὐξανομένας ἀνάγκας. Ἡ φήμη τῆς ἁγιότητος τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ ἡ ἐξαιτίας αὐτῆς ἀνάδειξίς του εἰς ἀρχηγὸν καὶ νομοθέτην ὅλων τῶν ἀναχωρητῶν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα (493 μ.Χ.) ἔχουσα ἀντίκτυπον καὶ εἰς τὴν Μεγίστην Λαύραν, ἡ ὁποία ἀπετέλει πρότυπον διὰ τὸν βίον καὶ τὴν λειτουργικὴν τάξιν, τὸ Τυπικόν, ὄχι μόνον διὰ τὰς λοιπὰς τρεῖς λαύρας καὶ τὰ ἓξ κοινόβια, τὰ ὁποῖα ὁ Ἅγιος Σάββας ἕως τὸν θάνατόν του (532 μ.Χ.) ἵδρυσε, ἀλλὰ καὶ τὰς ὑπολοίπους μονὰς τῆς Παλαιστίνης, κατὰ τοὺς μέσους χρόνους καὶ διὰ τὴν Ἐκκλησίαν ὁλόκληρον. Ἡ Μεγίστη Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα διεξήγαγε ἰσχυροὺς ἀγῶνας κατὰ τῆς αἱρέσεως τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ τὰ ἔτη 512-516 μ.Χ. καὶ ἀντιπαρετάθη πρὸς τὸν αὐτοκράτορα Ἀναστάσιον καὶ τὰ λοιπὰ Πατριαρχεῖα τῆς Ἀνατολῆς, εὑρισκόμενα τότε εἰς τὰ χέρια μονοφυσιτῶν. Ἡ σθεναρὰ κινητοποίησις καὶ ὁμολογία τῶν ἀναχωρητῶν τῆς ἐρήμου διέσωσαν τὸ Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων ἀπὸ τὴν αἵρεσιν. Οἱ διάδοχοι τοῦ Ἁγίου Σάββα εἰς τὴν ἡγουμενίαν τῆς Λαύρας ἀνέδειξαν αὐτὴν καὶ πάλι ἄσειστον προπύργιον κατὰ τῆς αἱρέσεως τοῦ Ὠριγενισμοῦ. Μὲ τὴν καθοδήγησιν τοῦ Σαββαΐτου Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἠσυχαστοῦ, πρώην ἐπισκόπου Κολωνίας (454-558), οἱ ἡγούμενοι τῆς Λαύρας Γελάσιος (537-546), Κασσσιανὸς (547-548) καὶ Κόνων (548-568) ἀπέκρουσαν τὰς μεθοδείας τῶν Ὠριγενιστῶν καὶ τὰς δολοπλοκίας εἰς τὸν αὐτοκράτορα Ἰουστινιανόν, ὄχι ὅμως χωρὶς ἀντίποινα. Οἱ μοναχοὶ τῆς Λαύρας, μιᾶς ἐκ τῶν ὀλίγων Μονῶν, αἱ ὁποῖαι εἶχον ἀπομείνει εἰς τοὺς Ὀρθοδόξους, ὑπέστησαν διωγμοὺς καὶ βιαιοπραγίας, ἀκόμη καὶ διὰ τὴν ἐνθρόνησιν διὰ τῆς βίας τοῦ Ὠριγενιστοῦ ἡγουμένου (547μ.Χ.). Ὅμως ὁ Θεὸς ἐφύλαξε τὴν λαύραν καὶ αἱ ἐνέργειαι τοῦ Κόνωνος συνέβαλαν τὰ μέγιστα εἰς τὴν σύγκλησιν τῆς 5ης Οἰκουμενικῆς Συνόδου (553 μ.Χ.), ἡ ὁποία κατεδίκασε τὰς πλάνας τοῦ Ὠριγένους ἅπαξ διὰ παντὸς καὶ χάριν ὁλοκλήρου τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἐμφάνισις τῶν Περσῶν εἰς τὴν Ἁγίαν Γῆν (614 μ.Χ.) ἀπετέλεσε τὸ προοίμιον διὰ τὴν ἔλευσιν τῶν Ἀράβων τοῦ Ἰσλάμ (638μ.Χ.). Παρομοίως τὴν ἀπαρχὴν τῶν Ὁσιομαρτύρων τῆς Λαύρας ἀπετέλεσαν οἱ Σαββαΐται, οἱ ὁποῖοι ἐσφαγιάσθησαν ὑπὸ τῶν Περσῶν τεσσαράκοντα τέσσαρες εἰς τὸν ἀριθμὸν τὴν 16ην Μαΐου τὸ 614 μ.Χ.

2. Ἐπὶ τῶν Ἀράβων τῶν Σταυροφόρων καὶ τῶν Μαμελούκων (638-1517 μ.Χ.)

Μετὰ τὴν ἀραβικὴν κατάκτησιν καὶ τὴν ἀναδιοργάνωσιν τῆς Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ἁγίου Σάββα ἀπὸ τὸν Πατριάρχην ἅγιον Μόδεστον, ἠκολούθησε ἡ ἐνδοξοτέρα περίοδος, ὁ «χρυσὸς αἰὼν» τῆς Λαύρας, ἤτοι ὁ ὄγδοος καὶ μέρος τοῦ 9ου μ.Χ. αἰῶνος. Ὁ ἐπιφανέστερος θεολόγος τοῦ 8ου αἰῶνος Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, ὁ ὑμνογράφος Κοσμᾶς ὁ Ἁγιοπολίτης, Στέφανος ὁ Μελωδός, Μιχαὴλ ὁ Σύγκελος, Θεόδωρος καὶ Θεοφάνης οἱ Γραπτοὶ καὶ ὁ πατὴρ Ἰωνᾶς ὁ Σαββαΐτης, Θεόδωρος ὁ ἐπίσκοπος Καρρῶν (Ἀβουκάρας), πέντε ἐπιφανεῖς κατὰ τὴν ἁγιότητα ἢ καὶ τὴν θεολογίαν, οἱ Ἅγιοι Στέφανος ὁ Θαυματουργός, Θεόδωρος ἐπίσκοπος Ἐδέσσης, Μιχαὴλ ὁ Ὁσιομάρτυς, οἱ Ὁσιομάρτυρες Βάκχος καὶ Γεώργιος ὁ Βηθλεὲμ συναποτελοῦν ἐκλεκτὴν χορείαν, ἡ ὁποία διεκόσμησε τὴν Ἐκκλησίαν τῶν Ἱεροσολύμων, ἀλλὰ καὶ τὴν καθ’ ὅλου Ἐκκλησίαν καὶ προσετέθη εἰς τοὺς παλαιοτέρους Ὁσίους καὶ Μάρτυρας τῆς Λαύρας, Ἀβράμιον ἐπίσκοπον Κρατείας, Ξενοφώντα, Ἀρκάδιον καὶ Ἰωάννην, Ἀντίοχον καὶ Ἀναστάσιον τὸν Πέρσην. Παρὰ τὰς βιαίας καὶ φονικὰς ἐπιθέσεις ἀπὸ ποικιλωνύμους βαρβάρους (796,809,813 μ.Χ. ) καὶ τὴν γενικὴν ἀταξίαν, ἡ προσφορὰ τῆς Λαύρας εἰς τὴν Ἐκκλησίαν φθάνει εἰς τὸ ἀποκορύφωμά της. Ἡ συμβολὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ εἰς τὴν πρώτην (726-787) καὶ τῶν Ἁγίων Μιχαὴλ τοῦ Συγκέλου, Θεοφάνους καὶ Θεοδώρου τῶν Γραπτῶν εἰς τὴν δευτέραν (814-843) φάσιν τῆς εἰκονομαχίας διὰ τὴν ἐπικράτησιν τῆς τιμῆς τῶν ἱερῶν εἰκόνων, ἀποδεικνύει τὴν σημασίαν τῆς Λαύρας διὰ τὴν Θεολογίαν ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν γενικὴν τιμήν, τὴν ὁποίαν ἀπελάμβανε, καθόσον οἱ τρεῖς τελευταῖοι ὁμολογηταὶ προσεκλήθησαν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν ἀπὸ τὸν Ἅγιον Θεόδωρον τὸν Στουδίτην διὰ αὐτὸν ἀκριβῶς τὸν λόγον. Πλὴν τῆς Θεολογικῆς συγγραφικῆς παραγωγῆς ἡ Λαύρα τὴν ἐποχὴν ἐκείνην ἐπέδειξε πλουσίαν ἀντιγραφικὴν καὶ μεταφραστικὴν δραστηριότητα. Καθίσταται τὸ κέντρον τῆς γεωργιανῆς γραμματείας ἀπὸ τὸν 7ον ἕως τὸν 10ον αἰῶνα, ὅπως ἐπίσης κέντρον μεταφράσεων ἐκκλησιαστικῶν συγγραμμάτων ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴν εἰς τὴν ἀραβικήν. Χαρακτηριστικὸν εἶναι ὅτι τὰ σήμερον πασίγνωστα «Ἀσκητικὰ» τοῦ Ἁγίου Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου μετεφράσθησαν ἀπὸ τὴν Συριακὴν γλῶσσαν εἰς τὴν ἑλληνικὴν διὰ πρώτην φορὰν εἰς τὴν Λαύραν ὑπὸ τῶν μοναχῶν Ἀβραμίου καὶ Πατρικίου εἰς τὰ τέλη τοῦ 8ου αἰῶνος. Ἀπὸ τὸν 9ον αἰῶνα ἕως τὸν 13ον αἰῶνα ἡ λειτουργικὴ τάξις, τὸ λειτουργικὸν «Τυπικὸν» τῆς Λαύρας, μαζὶ μὲ τοὺς ὕμνους τῶν Σαββαϊτῶν ἁγίων ὑμνογράφων καὶ ἴσως μερικαὶ μοναστικαὶ συνήθειαι τῆς Λαύρας, διαδίδονται εὐρέως ὑπὸ διακεκριμένων ἁγίων ἱδρυτῶν μονῶν. Εἰς μέγαν ἢ μικρὸν βαθμὸν τὸ «Τυπικὸν» τῆς Λαύρας ἐπηρέασε τὰ μοναστηριακὰ Τυπικά, τὰ ὁποῖα συνέγραψαν οἱ Ἅγιοι Θεόδωρος ὁ Στουδίτης (9ος αἱ.), Παῦλος ὁ Νέος τοῦ Ὄρους Λάτρος (ἀρχαὶ 10ου αἱ.), Νίκων ὁ Μαυρορείτης (τέλη 1ου αἱ.), Χριστόδουλος τῆς Πάτμου (11ος αἱ.), Λάζαρος ὁ Γαλησιώτης (10ος –11ος αἱ.), Λουκᾶς τῆς Μεσσήνης (Σικελία, 12ος αἱ.), Νεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος (Κύπρος 12ος -13ος αἱ.) καὶ Νεῖλος Ταμασίας ( Ι.Μ.Μαχαιρά, Κύπρος, ἀρχαὶ 13ου αἱ.). Ἤδη ἀπὸ τὸν 9ον αἰῶνα εἶχε διαδοθεῖ τὸ μοναστηριακὸν Σαββαϊτικὸν Τυπικὸν εἰς τὴν ἀπόμακρον Γεωργίαν (ὑπὸ τοῦ Ἅγίου Γρηγορίου Κhandzta, τὸ 826 μ.Χ.). Παραλλήλως τεραστία ὑπῆρξε ἡ διάδοσις τοῦ νέου ὑμνογραφικοῦ εἴδους, τὸ ὁποῖον ἀνεπτύχθη κυρίως ἀπὸ τὸν Ἰωάννην τὸν Δαμασκηνὸν καὶ τῆς «ἁγιοσαββιτικῆς ποιητικῆς σχολῆς», ἤτοι τοῦ κανόνος. Ἡ ὑμνογραφικὴ παραγωγὴ τῆς Λαύρας ἀπετέλεσε τὸ θεμέλιον διὰ τὴν διαρρύθμισιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς Λατρείας μετὰ τὴν εἰκονομαχίαν. Ἡ ἀποδιδομένη εἰς τὸν Δαμασκηνὸν καθιέρωσις τῶν ὀκτὼ ἤχων τῆς μελωδήσεως ἐπεκράτησε εἰς τὴν Λατρείαν καὶ ἡ συγγραφὴ τῆς ὀκταήχου ἀπετέλεσε τὴν πρώτην μορφὴν τῆς Παρακλητικῆς, τοῦ κυριωτέρου λειτουργικοῦ βιβλίου τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ ἔτος 808 ἡ Λαύρα εὑρίσκεται καὶ πάλι ὑπερασπιζομένη τὴν Ὀρθόδοξον Πίστιν. Μὲ τὴν καθοδήγησιν τοῦ Ἡγουμένου τῆς Λαύρας Ἰωάννου, κληρικοὶ καὶ ἁπλοὶ πιστοὶ ἀντέδρασαν εἰς τὴν αἵρεσιν τοῦ Filioque, τὴν ὁποίαν μόλις πρὸ ὀλίγου εἶχαν παρουσιάσει εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα οἱ Βενεδικτίνοι Μοναχοὶ τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν. Ἡ ἀντίδρασις τῶν Ὀρθοδόξων τόσο εἰς τὴν Βηθλεὲμ ὅσο καὶ εἰς τὸν Πανάγιον Τάφον ἦταν τόσο ἐπίμονος, ὥστε οἱ Βενεδικτίνοι ἠναγκάσθησαν νὰ ἀπευθυνθοῦν εἰς τὸν Πάπα Ρώμης Λέοντα τὸν Γ΄ καὶ τὸν Φράγκον Αὐτοκράτορα τῆς Δύσης Καρλομάγνον διὰ βοήθειαν. Ὁ Αὐτοκράτωρ τῆς Δύσης συνεκάλεσε Σύνοδον εἰς τὸ Aachen τὸ 809 καὶ ἐπισημοποίησε δυστυχῶς τὴν αἵρεσιν, ἐνῶ ὁ Πάπας Λέων ἀντέστη κατὰ τῆς προσθήκης τοῦ filioque εἰς τὸ Σύμβολον τῆς Πίστεως σθεναρῶς. Ἔτσι μισὸν αἰῶνα πρὶν τὸ Filioque λάβῃ κυρίαρχον θέσιν εἰς τὰς Θεολογικὰς διενέξεις Ὀρθοδόξων καὶ Λατίνων, εἶχε προσκρούσει εἰς τὴν Ὀρθόδοξον συνείδησιν τῶν Ἱεροσολυμιτῶν Χριστιανῶν. Ἐπὶ τῆς κυριαρχίας τῶν Σταυροφόρων ἡ θέσις τοῦ ἡγουμένου τῆς Λαύρας παρουσιάζεται ἰδιαιτέρως ὑψηλὴ ἀπὸ τοὺς Λατίνους, ἐλλείψει Ὀρθοδόξου Πατριάρχου εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα. Ἡ Λαύρα προικίζεται ἀπὸ νέα περιουσιακὰ στοιχεῖα ἀπὸ τὴν Βασίλισσαν Μελισσάνθην (1131-1162) ἐνῶ ὁ Ναὸς τῆς Θεοτόκου καὶ οἱ Ἁγιογραφίαι του ἀνακαινίζονται ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα τῶν Ρωμαίων Μανουὴλ τὸν Κομνηνὸν (1143-1180) τὸ ἔτος 1169. Ἡ νίκη τῶν Μαμελούκων τοῦ Σαλαδδὶν ἐναντίον τῶν Σταυροφόρων τὸ ἔτος 1187 μ.Χ. ἐσήμαινε νέα δεινὰ διὰ τὸν Μοναχισμὸν τῆς Παλαιστίνης παρὰ τὴν σφαγὴν καὶ πάλι Σαββαϊτῶν μοναχῶν, ἡ Λαύρα παρέμεινε εἰς λειτουργίαν, μόνη αὐτὴ ἀνάμεσον τῶν λοιπῶν ἐρημωμένων μονῶν τῆς ἐρήμου. Τὴν περίοδον αὐτὴ ἀνάγεται καὶ ἡ συρρίκνωσις τῆς Λαύρας εἰς τὸν πυρήνα της, ἡ ἀνέγερσις τείχους πέριξ αὐτῆς καὶ ἡ υἱοθέτησις τοῦ κοινοβιακοῦ τρόπου ζωῆς ἐγκαταλείπουσα τὸν λαυρεωτικόν. Ἡ Λαύρα εἰσέρχεται εἰς τὴν δυσκολοτέραν ἴσως φάσιν τοῦ ἀγῶνος ἐπιβιώσεώς της εἰς περιβάλλον ἐχθρικόν, καθίσταται παρ’ ὅλα αὐτὰ ἀξιολογώτατον σχολεῖον διὰ τὴν Ἁγιοταφιτικὴν Ἀδελφότητα, διδάσκουσα τὰ σχετικὰ μὲ τὴν μοναχικὴν πολιτείαν καὶ τὰ ἀφορῶντα τὰ ἐκκλησιαστικὰ πράγματα. Νέα ἀνακαίνισις τοῦ καθολικοῦ τῆς Λαύρας καὶ τοῦ Κουβουκλίου τοῦ τάφου τοῦ Ἁγίου Σάββα ὑπὸ τοῦ αὐτοκράτορος Ἰωάννου τοῦ Καντακουζηνοῦ (1347-1354) ἔλαβε χώραν εἰς τὸ ἥμισυ τοῦ 14ου αἰῶνος, πρωτοφανὴς ὅμως διὰ τὴν ἐποχὴν αὐτὴν καὶ καθοριστικὴν διὰ τὸ μέλλον τῆς ὀρθοδόξου λατρείας ἔγινε ἡ ἐξάπλωσις τοῦ λεγομένου «νέο-σαββαϊτικοῦ λειτουργικοῦ Τυπικοῦ» (ἤτοι τῆς συνθέσεως τοῦ παλαιοῦ σαββαϊτικοῦ καὶ στοιχείων τοῦ στουδιτικοῦ Τυπικοῦ). Τὸ Τυπικὸν αὐτό, ἀφοῦ παρεμέρισε τὰ Τυπικὰ τῶν Μονῶν Στουδίου καὶ Εὐεργέτιδος καθιερώθη εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν κατὰ τοὺς 13ον καὶ 14ου αἰῶνας (Μοναὶ Χειλέων, Ἁγ.Δημητρίου Κελλιβαρὰ, Θεοτόκου Βεβαίας Ἐλπίδος) τοὺς ἰδὶους αἰῶνας τὸ Τυπικὸν διεδόθη καὶ εἰς τὴν Σερβίαν ὑπό τοῦ Ἅγίου Σάββα Σερβίας (1175-1236) καὶ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Σερβίας Νικοδήμου (1317-1324). Τὸ νέον αὐτὸ σαββαϊτικὸν Τυπικόν, μετὰ τὴν ἐπικράτησίν του εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος κατὰ τὴν περίοδον τῶν ἡσυχαστικῶν ἐρίδων καὶ τὴν νέα μορφήν, τὴν ὁποίαν ἔλαβε τότε, διεδόθη χάριν εἰς τὴν ἀκτινοβολίαν τῆς θεολογίας τοῦ Ἡσυχασμοῦ καὶ εἰς τὴν ὑπόλοιπον Βαλκανικὴν εἰς τὴν Βουλγαρίαν καὶ τὴν Ρωσίαν. Ἀπὸ τὴν ὁριστικὴν ἐπικράτησιν παντοῦ τὸν 16ον αἰῶνα ἕως καὶ σήμερον τὸ σαββαϊτικὸν-ἀθωνικὸν λειτουργικὸν Τυπικὸν ἀποτελεῖ τὸ λειτουργικὸν Τυπικὸν συμπάσης τῆς Ὀρθοδοξίας.

3. Ἀπὸ τὴν Τουρκικὴν κυριαρχίαν ἕως σήμερον (1517-2002)

Ἡ ἐμφάνισις τῶν Τούρκων εἰς τὴν Παλαιστίνην μὲ τὸν Σουλτάνον Σελὴμ συνωδεύθη μὲ νέαν σφαγὴν τῶν Σαββαϊτῶν καὶ εἶχε δυσμενεῖς ἐπιπτώσεις εἰς τὴν ζωὴν τῆς Λαύρας. Μολονότι ἐξεδόθησαν ἄνω τῶν τριάκοντα φιρμανίων τῶν Σουλτάνων κατὰ καιροὺς (μεταξὺ 1533 καὶ 1753) διὰ ἐπισκευὰς εἰς τὴν Λαύραν, φοροαπαλλαγάς, προστασίαν καὶ δικαιώματα τῶν Σαββαϊτῶν Πατέρων, αὐτοὶ ὑπέστησαν πολλὰ δεινά, ἀκόμα καὶ ἐγκαταβίωσιν διὰ πολλὰ χρόνια ὁλοκλήρων χωριῶν. Ἡ ἰσχυρὰ παρουσία τῶν Σέρβων Μοναχῶν εἰς τὴν Λαύραν ὑπῆρξε εὐεργετικὴ διὰ αὐτήν,ὅταν κατὰ τὸν 16ον αἰῶνα ἡ Λαύρα εἶχε ἐλαχίστους Ἕλληνας Μοναχούς, ἐτερματίσθη εἰς τὰς ἀρχὰς τοῦ 17ου αἰῶνος ὅταν κατέστη εἰς τοὺς Σέρβους ἀδύνατος ἡ ἐξόφλησις τῶν χρεῶν, τὰ ὁποῖα ἡ οἰκοδομική τους δραστηριότης εἶχε δημιουργήσει. Ἡ παρέμβασις τοῦ Πατριάρχου Θεοφάνους τοῦ Γ΄ (1608-1644) μόλις ἔσωσε τὴν Λαύραν ἀπὸ τὰς χεῖρας τῶν δανειστῶν ἢ τῶν ἐποφθαλμιόντων Ἀρμενίων καὶ Λατίνων. Μεταξὺ ὅλων τῶν εὐεργετῶν καὶ δωρητῶν τῆς Λαύρας πλέον ἀξιομνημόνευτοι ἔχουν καταστεῖ οἱ Πατριάρχαι Ἱεροσολύμων Νεκτάριος (1660-1669) καὶ Δοσίθεος ὁ Β΄ (1669-1707), ὁ ὁποῖος ὠνομάσθη καὶ μέγας εὐεργέτης, οἱ ὁποῖοι κατώρθωσαν νὰ ἐπαναφέρουν τὴν Λαύραν εἰς ἀποκλειστικὴν χρήσιν καὶ κατοίκησιν τῶν Σαββαϊτῶν Πατέρων, ἐνῶ ὁ ἴδιος ὁ Δοσίθεος προὐχώρησε εἰς ἐκτενεῖς καὶ πολυεξόδους ἀνακαινίσεις ἢ ἐπεκτάσεις τῶν ναῶν, τῶν δωμάτων, τῶν δεξαμενῶν καὶ τῶν τειχῶν τῆς Μονῆς (κατὰ τὰ ἔτη 1667-1686). Τὴν σημερινὴν μορφὴν τῶν οἰκοδομημάτων της ἡ Ἱερὰ Λαύρα ὀφείλει εἰς τὴν οἰκοδομικὴν δραστηριότητα, ἡ ὁποία ἀνεπτύχθη μετὰ τὰς καταστροφὰς τοῦ σεισμοῦ τῆς 13ης Μαΐου τοῦ 1834 καὶ κατὰ τὴν ἡγουμενίαν τοῦ περιφανοῦς ἡγουμένου, κτήτορος τοῦ μεγάλου εὐεργέτου τῆς Λαύρας Ἰωάσαφ τοῦ Κρητὸς (1845-1874), ὁσιακὴ μορφὴ τοῦ Παλαιστινιακοῦ Μοναχισμοῦ. Ἀπόδειξις τοῦ πνευματικοῦ βάρους τοῦ Ὁσίου, ἁπλοῦ, ταπεινοῦ καὶ διακριτικοῦ αὐτοῦ Μοναστοῦ ὑπῆρξε καὶ ἡ διὰ πρώτην φορὰν μετὰ ἀπὸ αἰῶνας αὔξησις τῶν Σαββαϊτῶν περίπου ὀγδοήκοντα εἰς τὸν ἀριθμόν. Αἱ ἀλλεπάλληλαι πολιτικαὶ ἀλλαγαὶ κατὰ τὸν 20ον αἰῶνα εἰς τὴν ἐγγὺς ἀνατολὴν μὲ τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ καὶ τὰς πρεσβείας τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Σάββα δὲν ἐσυσσώρευσαν εἰς τὴν Λαύραν τέτοιο πλῆθος προβλημάτων ὅσο εἰς τὰς ἄλλας μονὰς καὶ προσκυνήματα τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριαρχείου. Ἀντιθέτως ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ ἀφθόρου ἱεροῦ σκηνώματος τοῦ Ἁγίου Σάββα μετὰ ἀπὸ μακρὰν ἀπουσίαν αἰώνων (ἴσως ἀπὸ τοῦ 13ου) ἀπετέλεσε μεγίστην εὐλογίαν διὰ τὴν Ἁγιοταφιτικὴν Ἀδελφότητα, αὐτοὺς οἱ ὁποῖοι ἠγωνίζοντο εἰς τὴν Λαύραν καὶ ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς τῆς Ἁγίας Γῆς καὶ ὁπωσδήποτε αἰτίαν βεβαίας ἐλπίδος εἰς τὸν Θεὸν καὶ τεκμήριον τῆς πατρικῆς καὶ ἀδιαλείπτου μερίμνης τοῦ Ἁγίου Σάββα διὰ τὴν Λαύραν του. Ἡ πνευματικὴ ζωὴ τῆς Λαύρας καὶ ἡ ποικιλόμορφος συνεισφορὰ εἰς τὴν ἀντιμετώπισιν τῶν προβλημάτων τῶν Ἁγιοταφιτῶν, τοῦ ὀρθοδόξου ποιμνίου καὶ τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν τῶν δύναται ἀκόμα καὶ σήμερον νὰ ἐπαληθεύσῃ τὴν πρὸ αἰώνων γενομένην διαπίστωσιν: «Ὅπως ἡ Ἱερουσαλὴμ εἶναι ἡ Βασίλισσα πασῶν τῶν πόλεων, οὕτω καὶ ἡ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα εἶναι ὁ πρίγκηψ πασῶν τῶν ἐρήμων, καὶ καθόσον ἡ Ἱερουσαλὴμ εἶναι τὸ πρότυπον ἄλλων πόλεων, τοσοῦτον καὶ ὁ Ἅγιος Σάββας τὸ παράδειγμα διὰ ἄλλας μονὰς».
 










































 ΑΠΟ.....http://www.jerusalem-patriarchate.info/gr/agios_savas.htm
© 2007 – 2012 jerusalem-patriarch